Φορολογική κατοικία, αλλαγή της. Για τη θεμελίωση της φορολογικής εξουσίας ενός κράτους απαιτείται η ύπαρξη επαρκούς συνδετικού στοιχείου του φορολογουμένου με αυτό. Σύμφωνα με το διεθνές φορολογικό δίκαιο, στο κράτος κατοικίας εναπόκειται κατ’ αρχήν να φορολογεί συνολικώς τον υποκείμενο στον φόρο, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία που είναι συμφυή με την προσωπική και οικογενειακή του κατάσταση. Μόνον αν, κατά την εθνική νομοθεσία εκάστου συμβαλλόμενου κράτους, το πρόσωπο υπόκειται σε φορολογία σε αυτό και, κατά συνέπεια, θεωρείται κάτοικος αμφοτέρων των συμβαλλομένων κρατών, ανακύπτει ανάγκη διευθέτησης περίπτωσης διπλής κατοικίας και άρσης σύγκρουσης της φορολογικής εξουσίας των εμπλεκόμενων κρατών, με την εφαρμογή των κριτηρίων της μεταξύ τους συναφθείσας σύμβασης αποφυγής διπλής φορολογίας, η οποία, ακολουθώντας, κατά κανόνα, το πρότυπο σύμβασης του Ο.Ο.Σ.Α. (άρθρο 4), προβλέπει, σε τέτοιες περιπτώσεις, ότι το πρόσωπο θεωρείται κάτοικος μόνον του κράτους, στο οποίο διαθέτει, κατά τη διατύπωση του ως άνω προτύπου στις γλώσσες εργασίας του Ο.Ο.Σ.Α. (αγγλική και γαλλική), «permanent home available to him» ή «foyer d’ habitation permanent», μόνιμη, δηλαδή, κατοικία. Στην περίπτωση, εξάλλου, που διαθέτει τέτοια και στα δύο κράτη, η σύμβαση προβλέπει ότι θεωρείται κάτοικος του κράτους, με το οποίο διατηρεί στενότερους προσωπικούς και οικονομικούς δεσμούς (κέντρο ζωτικών συμφερόντων) («closer personal and economic relations-centre of vital interests», «liens personnels et économiques les plus étroits – centre des intérêts vitaux»). Ελλείψει συνδρομής των προϋποθέσεων αυτών, ακολουθούν, περαιτέρω ιεραρχούμενα, άλλα κριτήρια.
ΤΟ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
ΤΜΗΜΑ 9o
ΠΡΟΕΔΡΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 14 Νοεμβρίου 2024, με δικαστή τη Βασιλική Μπάλλα, Πρόεδρο Πρωτοδικών Διοικητικών Δικαστηρίων και γραμματέα τη Βασιλεία Μαργαρώνη, δικαστική υπάλληλο,
γ ι α να δικάσει την «αίτηση ακύρωσης» με ημερομηνία κατάθεσης 29.03.2024 (ΑΚΥ…/…2024) και περιέλευσης 17.09.2024 (ΠΡΠ…/17.09.2024),
τ η ς … του …, κατοίκου Ηνωμένου Βασιλείου (…), η οποία παραστάθηκε δια της πληρεξουσίας δικηγόρου Βασιλικής Σκορδάκη,
κ α τ ά του Ελληνικού Δημοσίου, που εκπροσωπείται από το Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε) και εν προκειμένω από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. Νίκαιας και ήδη 17ης Υπηρεσίας Φορολογικής Εξυπηρέτησης, για τον οποίο παραστάθηκε ο εξουσιοδοτημένος υπάλληλος Αθανάσιος Νικολής.
Αφού μελέτησε τη δικογραφία
Σκέφθηκε κατά το νόμο
1. Επειδή, με το υπό κρίση δικόγραφο που επιγράφεται και κατατέθηκε ως «αίτηση ακύρωσης», αλλά εισήχθη προς εκδίκαση ως προσφυγή, με την ΠΡΔ …/13.09.2024 πράξη της Προέδρου του 9ου Τμήματος του Δικαστηρίου, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 24 παρ. 2, 27 παρ. 1 και 36 του ν. 5119/2024 (Α’ 103/05.07.2024) και για την άσκηση του οποίου καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (σχετ. το … ηλεκτρονικό παράβολο), ζητείται παραδεκτώς η ακύρωση της …/05.02.2024 πράξης του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Νίκαιας, με την οποία απορρίφθηκε η …/01.08.2023 αίτηση περί μεταβολής της φορολογικής κατοικίας της προσφεύγουσας από την Ελλάδα στο εξωτερικό (Ηνωμένο Βασίλειο).
2. Επειδή, όπως έχει κριθεί (ΣτΕ 2353/2022, 121/2022, 2758/2021, 2592/2021, 2933/2020, 1212/2019, 2105/2018, 1445/2016 7μ), για τη θεμελίωση της φορολογικής εξουσίας ενός κράτους απαιτείται η ύπαρξη επαρκούς συνδετικού στοιχείου του φορολογουμένου με αυτό. Η κατοικία αποτελεί τέτοιο στοιχείο, στο οποίο στηρίζεται, κατά γενικό κανόνα, το διεθνές φορολογικό δίκαιο και, ιδίως, το πρότυπο της Σύμβασης του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης σχετικά με τη διπλή φορολόγηση (εφεξής: πρότυπο σύμβασης του ΟΟΣΑ), με σκοπό την κατανομή μεταξύ των κρατών της φορολογικής αρμοδιότητας. Σύμφωνα με το διεθνές φορολογικό δίκαιο, στο κράτος κατοικίας εναπόκειται κατ’ αρχήν να φορολογεί συνολικώς τον υποκείμενο στον φόρο, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία που είναι συμφυή με την προσωπική και οικογενειακή του κατάσταση. Μόνον αν, κατά την εθνική νομοθεσία εκάστου συμβαλλόμενου κράτους, το πρόσωπο υπόκειται σε φορολογία σε αυτό και, κατά συνέπεια, θεωρείται κάτοικος αμφοτέρων των συμβαλλομένων κρατών, ανακύπτει ανάγκη διευθέτησης περίπτωσης διπλής κατοικίας και άρσης σύγκρουσης της φορολογικής εξουσίας των εμπλεκόμενων κρατών, με την εφαρμογή των κριτηρίων της μεταξύ τους συναφθείσας σύμβασης αποφυγής διπλής φορολογίας, η οποία, ακολουθώντας, κατά κανόνα, το πρότυπο σύμβασης του Ο.Ο.Σ.Α. (άρθρο 4), προβλέπει, σε τέτοιες περιπτώσεις, ότι το πρόσωπο θεωρείται κάτοικος μόνον του κράτους, στο οποίο διαθέτει, κατά τη διατύπωση του ως άνω προτύπου στις γλώσσες εργασίας του Ο.Ο.Σ.Α. (αγγλική και γαλλική), «permanent home available to him» ή «foyer d’ habitation permanent», μόνιμη, δηλαδή, κατοικία. Στην περίπτωση, εξάλλου, που διαθέτει τέτοια και στα δύο κράτη, η σύμβαση προβλέπει ότι θεωρείται κάτοικος του κράτους, με το οποίο διατηρεί στενότερους προσωπικούς και οικονομικούς δεσμούς (κέντρο ζωτικών συμφερόντων) («closer personal and economic relations-centre of vital interests», «liens personnels et économiques les plus étroits – centre des intérêts vitaux»). Ελλείψει συνδρομής των προϋποθέσεων αυτών, ακολουθούν, περαιτέρω ιεραρχούμενα, άλλα κριτήρια.
3. Επειδή, περαιτέρω, ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος (ν.4172/2013, Α΄ 167) περιέχει ρυθμίσεις για τη φορολογική κατοικία στις διατάξεις των άρθρων 3 και 4 αυτού, οι οποίες, όπως αναφέρεται στην οικεία αιτιολογική έκθεση, «παρακολουθούν τις εξελίξεις στη διεθνή και ευρωπαϊκή οικονομική πραγματικότητα, λαμβάνοντας υπόψη τους ορισμούς που απορρέουν … από τους κανόνες του διεθνούς φορολογικού δικαίου (φορολογική κατοικία, τόπος πραγματικής διοίκησης, μόνιμη εγκατάσταση) … όπως αποτυπώνονται και στο Πρότυπο Σύμβασης του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης που εφαρμόζεται μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ κατά τη σύναψη των Συμβάσεων περί αποφυγής διπλής φορολογίας στο εισόδημα και στο κεφάλαιο». Ειδικότερα, στο μεν άρθρο 3 του νόμου αυτού (Υποκείμενα του φόρου) ορίζεται ότι: «1. Ο φορολογούμενος που έχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα υπόκειται σε φόρο για το φορολογητέο εισόδημά του που προκύπτει στην ημεδαπή και την αλλοδαπή, ήτοι το παγκόσμιο εισόδημά του που αποκτάται μέσα σε ορισμένο φορολογικό έτος … 2. Ο φορολογούμενος που δεν έχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα υπόκειται σε φόρο για το φορολογητέο εισόδημά του που προκύπτει στην Ελλάδα και αποκτάται μέσα σε ορισμένο φορολογικό έτος», στο δε άρθρο 4 (Φορολογική κατοικία), όπως ισχύει, προβλέπονται τα εξής: «1. Ένα φυσικό πρόσωπο είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, εφόσον: α) έχει στην Ελλάδα τη μόνιμη ή κύρια κατοικία του ή τη συνήθη διαμονή του ή το κέντρο των ζωτικών του συμφερόντων ήτοι τους προσωπικούς και οικονομικούς δεσμούς του (όπως η περ.α αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 παρ.1 του ν. 4646/2019, Α΄ 201) ή β) … 2. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 1 ένα φυσικό πρόσωπο που βρίσκεται στην Ελλάδα για χρονικό διάστημα που υπερβαίνει τις εκατόν ογδόντα τρεις (183) ημέρες, αθροιστικά, στη διάρκεια οποιασδήποτε δωδεκάμηνης περιόδου, είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος από την πρώτη ημέρα παρουσίας του στην Ελλάδα. …». Εξάλλου, στο άρθρο 67 του ίδιου νόμου (Υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων και καταβολή του φόρου), όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 25 του ν. 4223/2013 (ΦΕΚ Α΄ 287), ορίζεται ότι: «1. Ο φορολογούμενος που έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του υποχρεούται να δηλώνει όλα τα εισοδήματά του, τα φορολογούμενα με οποιοδήποτε τρόπο ή απαλλασσόμενα, στη Φορολογική Διοίκηση ηλεκτρονικά … 3. … Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος … μεταφέρει την κατοικία του στο εξωτερικό, η δήλωση υποβάλλεται από τους κατά περίπτωση υπόχρεους, καθ’ όλη τη διάρκεια του φορολογικού έτους και συνοδεύεται από δικαιολογητικά και στοιχεία που καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών… 4. (όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 59 παρ.5 του ν.4583/2018, Α 212/18.12.2018) α) Οι σύζυγοι, κατά τη διάρκεια του γάμου, υποβάλλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους. ….. β) Η δήλωση δύναται να υποβάλλεται χωριστά, εφόσον ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων το επιλέξει, με ανέκκλητη δήλωσή του για κάθε φορολογικό έτος μέχρι την 28η Φεβρουαρίου του έτους υποβολής της δήλωσης. Η επιλογή αυτή είναι δεσμευτική ως προς το φορολογικό έτος που αφορά και για τον άλλο σύζυγο……… στ) Οι σύζυγοι …, υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση, ο καθένας για τα εισοδήματά του, εφόσον: αα) Έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση …. κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης. Το βάρος της απόδειξης για τη διακοπή της έγγαμης συμβίωσης … φέρει ο φορολογούμενος.…….».
4. Επειδή, κατ’ επίκληση της παραγράφου 2 του άρθρου 4 του ν.4172/2013, εκδόθηκε η από 06.12.2017 απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ (ΠΟΛ. 1201/2017) με τίτλο «Διαδικασία μεταβολής της φορολογικής κατοικίας κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του ν.4172/2013 και του ν.4174/2013» (ΦΕΚ Β΄ 4441), η οποία στο προοίμιό της επικαλείται, μεταξύ άλλων, τις αποφάσεις ΣτΕ 1445/2016 και 1215/2017, και στο άρθρο μόνο της οποίας ορίζονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: «1. Το φυσικό πρόσωπο το οποίο πρόκειται να μεταφέρει τη φορολογική του κατοικία στο εξωτερικό οφείλει να υποβάλει, το αργότερο έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του πρώτου δεκαήμερου του μηνός Μαρτίου του φορολογικού έτους που ακολουθεί το φορολογικό έτος αναχώρησης, στο Τμήμα ή Γραφείο Συμμόρφωσης και Σχέσεων με τους Φορολογουμένους της Δ.Ο.Υ. όπου είναι υπόχρεος υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος ως φορολογικός κάτοικος Ελλάδος: αίτηση (έντυπο Μ0) με συνημμένα τα έντυπα Μ1 και Μ7 συμπληρωμένα, όπως ορίζουν οι κείμενες διατάξεις, και επιπλέον για τον ορισμό φορολογικού εκπροσώπου του στην Ελλάδα έγγραφη δήλωση με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής του. Παράλληλα, συνυποβάλλει τα σχετικά δικαιολογητικά κατά περίπτωση, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις παρ. 2 και 3 … 2. Το προαναφερθέν φυσικό πρόσωπο οφείλει να προσκομίσει, το αργότερο έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του πρώτου δεκαήμερου του μηνός Σεπτεμβρίου του φορολογικού έτους που ακολουθεί το φορολογικό έτος αναχώρησης, στο ως άνω Τμήμα ή Γραφείο της Δ.Ο.Υ.: (α) Βεβαίωση φορολογικής κατοικίας από την αρμόδια φορολογική αρχή του κράτους όπου δηλώνει φορολογικός κάτοικος, από την οποία να προκύπτει ότι είναι φορολογικός κάτοικος αυτού του κράτους. Εάν ο φορολογούμενος έχει εγκατασταθεί σε κράτος με το οποίο υφίσταται Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας Εισοδήματος (στο εξής ΣΑΔΦΕ), μπορεί να προσκομίσει, αντί της βεβαίωσης, την προβλεπόμενη Αίτηση για την Εφαρμογή της ΣΑΔΦΕ όπου είναι ενσωματωμένο το πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας (δίγλωσσα έντυπα) ή (β) … 3. Επιπλέον των οριζομένων στην παράγραφο 2, ο φορολογούμενος οφείλει να προσκομίσει, κατά περίπτωση, και τα κάτωθι: α) Δικαιολογητικά που να αποδεικνύουν την ημερομηνία αναχώρησης και εγκατάστασής του στη χώρα όπου δηλώνει κάτοικος, προκειμένου να διαπιστώνεται ότι έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 183 ημέρες στη χώρα αυτή μέσα σε ορισμένο φορολογικό έτος, ήτοι στο προηγούμενο έτος από εκείνο εντός του οποίου γίνεται η αίτηση μεταβολής. Τα δικαιολογητικά αυτά μπορεί να είναι, εναλλακτικά και ενδεικτικά, έγγραφα περί ανάληψης μισθωτής εργασίας, έναρξης επαγγελματικής δραστηριότητας στην εν λόγω χώρα και υπαγωγής του στην ασφαλιστική νομοθεσία της χώρας αυτής, εγγραφής σε δημοτολόγιο της εν λόγω χώρας, μίσθωσης κατοικίας, εγγραφής ή παρακολούθησης σχολείων των τέκνων στη χώρα αυτή. Αντί των πιο πάνω επιπλέον δικαιολογητικών, ο φορολογούμενος δύναται να προσκομίζει πιστοποιητικά φορολογικής κατοικίας από τη χώρα στην οποία δηλώνει κάτοικος των δύο (2) προηγούμενων ετών από το έτος στο οποίο υποβάλλεται η αίτηση μεταβολής. β) Ειδικότερα, για την περίπτωση που ένας εκ των συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης αιτείται τη μεταβολή της φορολογικής του κατοικίας ενώ ο άλλος παραμένει φορολογικός κάτοικος Ελλάδος, πέραν των δικαιολογητικών της παραγράφου 2 και της περίπτωσης α` της παρούσας παραγράφου, θα πρέπει να προσκομίζονται επιπλέον και αθροιστικά και τα κάτωθι δικαιολογητικά, από τα οποία να προκύπτει ότι ο αιτούμενος τη μεταβολή πράγματι βρίσκεται εκτός Ελλάδος και έχει οργανώσει τη ζωή του στην αλλοδαπή κατά τρόπο μόνιμο ή διαρκή: – στοιχεία για την απασχόληση του στην αλλοδαπή, από τα οποία αποδεικνύεται ο μόνιμος ή μακροπρόθεσμος χαρακτήρας της απασχόλησης, – στοιχεία για την ύπαρξη τραπεζικού λογαριασμού στην αλλοδαπή, – στοιχεία για την ύπαρξη ιδιόκτητης ή μισθωμένης κατοικίας του και λογαριασμών υπηρεσιών κοινής ωφέλειας στην αλλοδαπή καθώς και – στοιχεία για την απόκτηση φορολογικού, ασφαλιστικού ή αντίστοιχου Μητρώου στην αλλοδαπή (πχ AM κοινωνικής ασφάλισης). 4. Τα ως άνω αλλοδαπά δημόσια έγγραφα, όπως αυτά καθορίζονται στις διατάξεις του άρθρου 1 του ν.1497/1984 (Α’ 188) θα προσκομίζονται κατά τα διεθνή νόμιμα (σφραγίδα apostille, προξενική θεώρηση, θεώρηση από το ελληνικό προξενείο, κατά τα οριζόμενα σε διεθνείς συνθήκες που έχουν κυρωθεί με νόμο από την Ελλάδα, κατά περίπτωση). … 5. Κατά την εξέταση της αίτησης για τη μεταβολή της φορολογικής κατοικίας, οι Δ.Ο.Υ. απαιτείται να προβαίνουν σε έλεγχο πληρότητας και επάρκειας του φακέλου που υποβάλλει ο φορολογούμενος, σύμφωνα με τα ανωτέρω. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος, ο οποίος έχει υποβάλλει τα έντυπα (Μ0-Μ1-Μ7) και προσκομίσει, εμπροθέσμως, και πάντως το αργότερο εντός του έτους που υποβάλλεται η αίτηση για τη μεταβολή της κατοικίας τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά, τα οποία κριθούν πλήρη και επαρκή από τη Φορολογική Διοίκηση, θεωρείται φορολογικός κάτοικος εξωτερικού,….. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος υποβάλει τα έντυπα (Μ0-Μ1-Μ7) και προσκομίσει, εμπροθέσμως, τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά, αλλά δεν κριθούν πλήρη και επαρκή, ενημερώνεται από το Τμήμα ή Γραφείο Συμμόρφωσης και Σχέσεων με τους Φορολογουμένους ότι το αίτημα του για μεταφορά της φορολογικής κατοικίας του απορρίπτεται και η αίτηση με τα συνημμένα έντυπα και δικαιολογητικά τίθενται στον φάκελό του. Ο φορολογούμενος, στην περίπτωση αυτή, υποχρεούται να υποβάλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος ως φορολογικός κάτοικος Ελλάδος (παγκόσμιο εισόδημα) το αργότερο μέχρι τη λήξη του επόμενου φορολογικού έτους από αυτό που αφορούσε το αίτημα μεταφοράς, χωρίς την επιβολή προστίμου εκπρόθεσμης δήλωσης. … 6. Η Δ.Ο.Υ. υποχρεούται να αποφανθεί σχετικά με την πληρότητα και επάρκεια του φακέλου εντός δύο (2) μηνών από την ημερομηνία υποβολής των δικαιολογητικών των παραγράφων 2 και 3 της παρούσας. Αιτήσεις που υποβάλλονται και δικαιολογητικά που προσκομίζονται έως την 31η Δεκεμβρίου του έτους που ακολουθεί το φορολογικό έτος αναχώρησης παραλαμβάνονται κανονικά χωρίς κυρώσεις και εξετάζονται, ισχύουσας ωστόσο της δυνατότητας της Δ.Ο.Υ. να αποφανθεί εντός δύο (2) μηνών … 7. … 8. Τα ανωτέρω έχουν εφαρμογή για αιτήσεις μεταβολής φορολογικής κατοικίας που υποβάλλονται εντός του 2017 και επόμενα και αφορούν μεταβολή φορολογικής κατοικίας φυσικού προσώπου για τα έτη 2016 και επόμενα, αντίστοιχα. … 9. Η παρούσα ισχύει από τη δημοσίευσή της. …».
5. Επειδή, κατά την έννοια των άρθρων 3 και 4 παρ.1 περ. α΄ του ν.4172/2013, σε φόρο εισοδήματος στην Ελλάδα για το παγκόσμιο εισόδημά του, ήτοι για εκείνο που προκύπτει τόσο στην ημεδαπή όσο και στην αλλοδαπή, υπόκειται, μεταξύ άλλων, το φυσικό πρόσωπο που έχει την κατοικία του στην Ελλάδα, έχει, δηλαδή, σε αυτήν μόνιμη και κύρια πραγματική εγκατάσταση, την οποία έχει καταστήσει, σύμφωνα με τη βούλησή του, το κέντρο των εν γένει βιοτικών σχέσεων και ζωτικών συμφερόντων του, το οποίο αποτελεί στοιχείο προσδιοριστικό της έννοιας της κατοικίας. Ως τέτοιο δε στοιχείο νοούμενο στην παράγραφο 1 του άρθρου 4 του ν. 4172/2013 και όχι ως αυτοτελές κριτήριο προσδιορισμού της φορολογικής κατοικίας, το κέντρο των βιοτικών σχέσεων και ζωτικών συμφερόντων ενός φυσικού προσώπου υφίσταται εκεί όπου το πρόσωπο αυτό αναπτύσσει τους προσωπικούς, οικονομικούς και κοινωνικούς του δεσμούς (βλ. αιτιολογική έκθεση του ν.4172/2013). Προκειμένου, εξάλλου, να κριθεί εάν ένα φυσικό πρόσωπο έχει, κατά την έννοια της προαναφερόμενης διάταξης του άρθρου 4 του ν. 4172/2013, κατοικία στην Ελλάδα, πολλώ δε μάλλον μεταβάλλει την επί μακρόν διατηρούμενη από αυτό κατοικία, η φορολογική αρχή πρέπει να συνεκτιμά όλα τα πρόσφορα στοιχεία, όπως, ιδίως, την ύπαρξη στέγης, τη φυσική παρουσία του ίδιου και των μελών της οικογένειάς του (στην οποία δεν περιλαμβάνονται μόνον ο ή η σύζυγος και τα τέκνα), τον τόπο άσκησης των επαγγελματικών δραστηριοτήτων, τον τόπο των περιουσιακών συμφερόντων, τον τόπο των διοικητικών δεσμών με τις δημόσιες αρχές και φορείς (ασφαλιστικούς, επαγγελματικούς, κοινωνικούς) και τον τόπο ανάπτυξης πολιτικών, πολιτισμικών ή άλλων δραστηριοτήτων. Συνεπώς, για τη θεμελίωση της σχετικής φορολογικής υποχρέωσης ενός φυσικού προσώπου, η φορολογική αρχή πρέπει να προβαίνει σε ειδικώς αιτιολογημένη κρίση αναφορικά με το εάν το πρόσωπο αυτό έχει κατοικία στην Ελλάδα, φέρουσα κατ’ αρχήν και το βάρος απόδειξης των πραγματικών περιστατικών που τεκμηριώνουν επαρκώς, ενόψει των συνθηκών, την ύπαρξή της (ΣτΕ 1627-1628/2020, 93/2020, 1212/2019). Στην περίπτωση, εντούτοις, μεταβολής της επί μακρόν διατηρούμενης φορολογικής κατοικίας, το βάρος απόδειξης των θεμελιωτικών της αλλαγής αυτής περιστατικών φέρει ο φορολογούμενος, ο οποίος, πέραν των δικαιολογητικών της προαναφερθείσας κανονιστικής απόφασης, μπορεί να προσκομίσει όσα στοιχεία είναι, κατά την εκτίμησή του, κρίσιμα για την απόδειξη της μεταβολής της φορολογικής του κατοικίας. Και στην περίπτωση, όμως, αυτή, της υποβολής αιτήματος για μεταβολή της φορολογικής κατοικίας, η Διοίκηση, απορρίπτοντας το εν λόγω αίτημα, έχει υποχρέωση παράθεσης ειδικής αιτιολογίας για τη θεμελίωση της σχετικής κρίσης της, η οποία πρέπει να διατυπώνεται κατόπιν συνεκτίμησης όλων των πρόσφορων στοιχείων που ο φορολογούμενος προσκομίζει για την απόδειξη της κατοικίας του (ΣτΕ 1627-1628/2020, 2105/2018).
6. Επειδή, περαιτέρω, από τις προπαρατεθείσες διατάξεις της ΠΟΛ. 1201/6-12-2017 απόφασης του Διοικητή της ΑΑΔΕ, με την οποία καθορίσθηκε η διαδικασία υποβολής και εξέτασης των αιτημάτων μεταβολής φορολογικής κατοικίας, συνάγεται ότι τα αιτήματα αυτά υποβάλλονται εντός του έτους που ακολουθεί την αναχώρηση του ενδιαφερόμενου, ήτοι εντός του επόμενου έτους από εκείνο κατά το οποίο μεταβλήθηκε η κατοικία του ενδιαφερόμενου. Ελλείψει ρητής περί του αντιθέτου νομοθετικής ή κανονιστικής ρύθμισης, δεν μπορεί, ως εκ τούτου, να γίνει δεκτό αίτημα περί αναδρομικής μεταβολής φορολογικής κατοικίας, ήτοι αίτημα για έτος προγενέστερο του προηγούμενου της υποβολής αυτού έτους, ακόμη και αν από τα προσκομισθέντα ενώπιον της φορολογικής αρχής δικαιολογητικά και στοιχεία αποδεικνύεται η, κατά τον χρόνο αυτό, συνδρομή των θεμελιούντων τη μεταβολή της φορολογικής κατοικίας πραγματικών περιστατικών. Ο χρονικός αυτός περιορισμός, ο οποίος εναρμονίζεται με τις περί φορολογικής κατοικίας διατάξεις του ΚΦΕ, αποτελεί συνέπεια της ανάγκης για σταθερότητα της κατάστασης των φορολογουμένων, η οποία, ενόψει και των συνεπειών που έχει επ’ αυτής η αλλαγή της φορολογικής τους κατοικίας, δεν μπορεί να ανατρέπεται εκ των υστέρων, με την υποβολή αιτημάτων σε χρόνο μεταγενέστερο της εκκαθάρισης της υποβληθείσης στην ημεδαπή, για συγκεκριμένο έτος, φορολογικής δήλωσης. Η υποχρέωση, εξάλλου, υποβολής αιτήματος περί μεταβολής της φορολογικής κατοικίας εντός του αμέσως επόμενου της αναχώρησης του ενδιαφερόμενου έτους δεν είναι ιδιαιτέρως δυσχερής, λόγω και του χρόνου που μεσολαβεί μεταξύ της αναχώρησης και εγκατάστασης του ενδιαφερόμενου στο εξωτερικό και της υποβολής του αιτήματος, ούτε, άλλωστε, μεταθέτει στον τελευταίο δυσανάλογο βάρος, αλλ’ αντιθέτως αποτελεί μία εκ των πλειόνων ευλόγως αναμενόμενων συνεπειών της μεταφοράς της κατοικίας του εκτός Ελλάδας (βλ. ΣτΕ 1627/2020 σκ. 11, 1572/2020 σκ. 9).
7. Επειδή, στην προκείμενη περίπτωση, από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα εξής: Με την …/01.08.2023 αίτησή της προς τη Δ.Ο.Υ. Νίκαιας η προσφεύγουσα ζήτησε τη μεταβολή της φορολογικής της κατοικίας από την Ελλάδα στο Ηνωμένο Βασίλειο, από το έτος 2022 και εφεξής. Προς τούτο προσκόμισε (σε επικυρωμένα αντίγραφα, μεταφρασμένα από την Αγγλική στην Ελληνική γλώσσα): α) Πιστοποίηση της Βρετανικής Φορολογικής Αρχής (Βασιλική Υπηρεσία Εσόδων και Δασμών), ημερομηνίας 17.03.2023, με νόμιμη θεώρηση της Δ.Σ. της Χάγης του 1961, στην οποία βεβαιώνεται ότι «… η κυρία …, από την 6η Ιουνίου 2022 έως την 17η Μαρτίου 2023 ήταν κάτοικος του Ηνωμένου Βασιλείου για φορολογικούς σκοπούς.» και β) απόσπασμα (1 η και τελευταία με υπογραφές σελίδες) της από 27.04.2022, σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου με την εταιρεία … Ηνωμένου Βασιλείου, που υπεγράφη από την προσφεύγουσα στις 03.05.2022. Με την …/05.02.2024 απάντησή του ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. Νίκαιας απέρριψε την αίτηση της προσφεύγουσας, με την αιτιολογία ότι, «… σύμφωνα με τα αρχεία της Υπηρεσίας μας εμφανίζεστε να είστε φορολογικός εκπρόσωπος του φορολογούμενου … με ΑΦΜ …. από τις 11/09/2018 έως και τις 02/08/2023. Συνεπώς είχατε φυσική παρουσία στην Ελλάδα έως και τις 02/08/2023 και άρα δεν πληρείται το κριτήριο των 183 ημερών στην αλλοδαπή για το έτος 2022».
8. Επειδή, με το κρινόμενο ένδικο βοήθημα που ασκήθηκε ως αίτηση ακύρωσης και εκδικάζεται ως προσφυγή, κατά τα προαναφερθέντα, η προσφεύγουσα ζητεί να ακυρωθεί η ως άνω αρνητική απάντηση και να αναπεμφθεί η υπόθεση στην αρμόδια Φορολογική Αρχή, προκειμένου να γίνει δεκτό το αίτημα μεταβολής της φορολογικής της κατοικίας από το φορολογικό έτος 2022 και εφεξής και να προβεί ο αρμόδιος Προϊστάμενος στις απαιτούμενες καταχωρήσεις στο σύστημα. Προς τούτο, προβάλλει ότι μη νομίμως, αναιτιολόγητα και κατ’ εσφαλμένη εκτίμηση των εγγράφων που προσκόμισε, η Φορολογική Αρχή απέρριψε το αίτημά της, στηρίζοντας την κρίση αυτή αποκλειστικά στο γεγονός ότι από τις 11.09.2018 έως και τις 02.08.2023 είχε οριστεί ως φορολογικός εκπρόσωπος του συζύγου της και από αυτό να συμπεράνει τη φυσική παρουσία της στην Ελλάδα. Αντίθετα, η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι από το σύνολο των προσκομιζόμενων στοιχείων αποδεικνύεται ότι κατά το ένδικο έτος η μόνιμη κατοικία της ιδίας και της οικογένειάς της βρίσκονταν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Περαιτέρω, η προσφεύγουσα διατείνεται ότι είχε διορισθεί, ως εκπαιδευτικός κλάδου ΠΕ02 (Φιλόλογος) και υπηρετούσε στη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης …, πλην όμως κατόπιν της …/…2021 πράξης (θέμα …) – …/2021 απόφασης του Α’ Τμήματος του Πρωτοβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου της Περιφερειακής Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αττικής, της επιβλήθηκε η πειθαρχική ποινή της οριστικής παύσης για το πειθαρχικό παράπτωμα της αδικαιολόγητης αποχής από την εκτέλεση των καθηκόντων της για το χρονικό διάστημα από 04.10.2014 έως και 21.01.2015 και απολύθηκε από την υπηρεσία, λυθείσης έτσι της υπαλληλικής της σχέσης, με την υπό στοιχεία …/2022 απόφαση της Προϊσταμένης της Γενικής Διεύθυνσης Εκπαιδευτικού Προσωπικού Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΦΕΚ …, τ. Γ΄ …2022), η οποία της επιδόθηκε την 11.07.2022 μέσω του Συντονιστικού Γραφείου Εκπαίδευσης Λονδίνου, όπως προκύπτει από το …/11.07.2022 έγγραφο της Αν. Συντονίστριας Εκπαίδευσης της Ελληνικής Πρεσβείας Λονδίνου. Παρά την απόλυσή της, η αρμόδια υπηρεσία εκ παραδρομής εξακολούθησε τη μισθοδοσία αυτής έως και τον Μάιο 2022, ενώ με το …/01.06.2022 έγγραφο της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης … Τμήμα Β’ Οικονομικού, ενημερώθηκε ότι πρέπει να επιστρέψει το καθαρό ποσό των 2.910,37 ευρώ, που καταβλήθηκε αχρεωστήτως, με τη δε με αριθμό Δ/Υ/…2022 Ειδοποίηση Επιστροφής Αχρεωστήτως Καταβληθέντων Ποσών του προαναφερόμενου Τμήματος Β’ Οικονομικού, της γνωστοποιήθηκε ο τρόπος επιστροφής του προαναφερόμενου ποσού, στο οποίο ανταποκρίθηκε, ενώ επιβεβαιώθηκε, με ηλεκτρονικό μήνυμα της υπηρεσίας, ότι παρελήφθη το αντίγραφο διπλοτύπου είσπραξης τύπου Α με σειρά Θ … (Α/Α:…/07.06.2022) του αντίστοιχου ποσού. Προς απόδειξη των ισχυρισμών της επικαλείται και προσκομίζει, επιπλέον των προαναφερθέντων εγγράφων: α) την από 24.07.2023 έγγραφη δήλωση/εξουσιοδότηση, με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής, για τον ορισμό φορολογικού εκπροσώπου της προσφεύγουσας στην Ελλάδα και τις από 24.07.2023 υπεύθυνες δηλώσεις, με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής του πατέρα της, …, με τις οποίες αποδέχεται να οριστεί φορολογικός εκπρόσωπος της προσφεύγουσας και του συζύγου της, …, β) τη με αριθμό …/03.09.2021 πράξη (θέμα …) – …/2021 απόφαση του Α’ Τμήματος του Πρωτοβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου της Περιφερειακής Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αττικής, με την οποία η προσφεύγουσα κρίθηκε ένοχη για το πειθαρχικό παράπτωμα της αδικαιολόγητης αποχής από την εργασία της (εκπαιδευτικός ΠΕ02) κατά το χρονικό διάστημα από 04.10.2014 έως 21.01.2015 και της επιβλήθηκε η πειθαρχική ποινή της οριστικής παύσης, γ) την από 16.02.2022, Υπεύθυνη Δήλωσή της, η οποία εκδόθηκε μέσω τηςπλατφόρμας gov.gr, απευθυνόμενη προς το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, σύμφωνα με την οποία η προσφεύγουσα δεν επιθυμεί να προσφύγει κατά της προαναφερόμενης απόφασης απόλυσης, δ) την Φ…/…/…/…/19.04.2022 απόφαση της Προϊσταμένης της Γενικής Διεύθυνσης Εκπαιδευτικού Προσωπικού Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΦΕΚ …, τεύχος Γ΄/…2022) περί απόλυσής της από την Υπηρεσία, ε) το …/11.07.2022 έγγραφο της Αν. Συντονίστριας Εκπαίδευσης της Ελληνικής Πρεσβείας Λονδίνου σχετικά με την επίδοση στις 11.07.2022 μέσω του Συντονιστικού Γραφείου Εκπαίδευσης Λονδίνου της ως άνω απόφασης απόλυσης, στ) το …/01.06.2022 έγγραφο της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης …, Τμήματος Β’ Οικονομικού και την Δ/Υ/…2022 Ειδοποίηση Επιστροφής Αχρεωστήτως Καταβληθέντων Ποσών του προαναφερόμενου Τμήματος (Β’ Οικονομικού), με τα οποία ενημερώνεται ότι μισθοδοτήθηκε εκ παραδρομής έως και το Μάιο 2022, δεδομένου ότι με την Φ…/…/…/…/19.04.2022 προαναφερόμενη απόφαση τέθηκε σε αργία από 22.12.2021, το δε αχρεωστήτως καταβληθέν ποσό ανέρχεται σε 2.919,37 ευρώ, για το οποίο υπάρχει υποχρέωση επιστροφής στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., ζ) την από 14.02.2024 βεβαίωση του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ (The University of Reading), σύμφωνα με την οποία η προσφεύγουσα ενεγράφη στο πρόγραμμα: «Διδακτορικό στην Κλινική Επιστήμη Γλωσσολογίας» στις 22.09.2014 και αποχώρησε στις 31.05.2022, η) το ΒΒΚ 317078/ 16.04.2016 επικυρωμένο αντίγραφο εγγραφής γέννησης της διοικητικής περιοχής Χίλλινγκτον του Ηνωμένου Βασιλείου, την …/17.05.2016 Ληξιαρχική Πράξη Γέννησης του Τμήματος Ειδικού Ληξιαρχείου του Υπουργείου Εσωτερικών (αριθ. πράξης …, τόμος Ε…, έτος …) και το Α.Β.Ε. …/13.05.2016 ληξιαρχικής πράξης γεννήσεως, που φυλάσσεται στο Αρχείο του Προξενικού Γραφείου της Πρεσβείας της Ελλάδας στο Λονδίνο, από τα οποία προκύπτει ότι στις 10.04.2016 γεννήθηκε στο Λονδίνο το τέκνο της προσφεύγουσας και του συζύγου αυτής, που έλαβε το όνομα …, θ) το …/30.01.2020 έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών (Home Office) του Ηνωμένου Βασιλείου, με το οποίο εγκρίθηκε η χορήγηση Άδειας Παραμονής Αορίστου Χρόνου στο Ηνωμένο Βασίλειο στην προσφεύγουσα, ι) την από 20.02.2023 επιστολή της ασφαλιστικής εταιρείας …, στην οποία αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι κατά το χρονικό διάστημα από 01.02.2022 έως 31.01.2023 καταβλήθηκαν από τον εργοδότη της προσφεύγουσας στο λογαριασμό συνταξιοδότησης αυτής 8.985 στερλίνες, ια) την από 05.02.2024 βεβαίωση της … UK, σύμφωνα με την οποία η προσφεύγουσα απασχολείται στην προαναφερόμενη εταιρεία «… από τις 06 Iουνίου 2022 … έχει σύμβαση εργασίας εξ αποστάσεως (UK Remote Contract). Αυτό σημαίνει ότι η υπάλληλος δεν εργάζεται από γραφείο της …, αλλά από απομακρυσμένη τοποθεσία, όπως το σπίτι της. Αυτή η απομακρυσμένη τοποθεσία πρέπει να βρίσκεται εντός του Ηνωμένου Βασιλείου, που είναι η χώρα απασχόλησής της. …», ιβ) τη με αριθμό αναφοράς … κάρτας εργασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, ιγ) τους από 14 Μαρτίου 2022 και 9 Μαρτίου 2023 Λογαριασμούς Χρέωσης Δημοτικού Φόρου του Περιφερειακού Διαμερίσματος … (… District Council), που έχουν εκδοθεί στο όνομα της προσφεύγουσας και του συζύγου της και αφορούν τα χρονικά διαστήματα από 01.04.2022 έως 31.03.2023 και από 01.04.2023 έως 31.03.2024 αντίστοιχα, ιδ) την από 23.02.2024 βεβαίωση του Δημοτικού Σχολείου της περιοχής …, σύμφωνα με την οποία η κόρη της προσφεύγουσας, …, «… εντάχθηκε στη σχολική μας κοινότητα την 1η Σεπτεμβρίου 2023 από το Νηπιαγωγείο του …, όπου ήταν εγγεγραμμένη από τις 7 Σεπτεμβρίου 2020 – 21 Ιουλίου 2023. …», ιε) Αντίγραφα μηνιαίων λογαριασμών ύδρευσης, για την περίοδο από 03.02.2022 έως και 14.02.2024 και αντίγραφα μηνιαίων λογαριασμών του παρόχου σύνδεσης με το διαδίκτυο, για την περίοδο από 19.04.2022 έως και 15.12.2022, ιστ) το …/10.06.2024 έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου (Home Office UK), με το οποίο ενημερώνεται η προσφεύγουσα για την απόκτηση της βρετανικής υπηκοότητας και προσκαλείται στην τελετή πολιτογράφησης και ιζ) το … από 16.07.2024 πιστοποιητικό Πολιτογράφησής της ως Βρετανίδας πολίτη. Αντίθετα, με την …/15.05.2024 έκθεση απόψεων του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Νίκαιας προβάλλεται ότι νομίμως απορρίφθηκε το αίτημά της καθόσον, είναι έγγαμη με σύζυγο φορολογικό κάτοικο αλλοδαπής και ότι το χρονικό διάστημα από 11.09.2018 έως και 02.08.2023 ήταν φορολογική εκπρόσωπος του συζύγου της, από το οποίο συνάγεται η φυσική παρουσία της προσφεύγουσας στην Ελλάδα. Προς απόδειξη του ισχυρισμού του το καθ’ ου επικαλείται και προσκομίζει την από 15.05.2024 σχετική εκτύπωση από το σύστημα TAXIS. Περαιτέρω, με την ως άνω έκθεση απόψεων προβάλλεται, το πρώτον ενώπιον του δικαστηρίου, ότι η προσφεύγουσα είχε και τακτικές αποδοχές στην Ελλάδα για το έτος 2022, γεγονός που αποδεικνύει την φυσική παρουσία της στην Ελλάδα.
9. Επειδή, με τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψη του ότι στοιχείο κρίσιμο για τον προσδιορισμό της φορολογικής κατοικίας προσώπου αποτελεί ο χαρακτήρας της παραμονής του σε ορισμένη χώρα υπό την έννοια της, με τη βούλησή του, μόνιμης και κύριας εγκατάστασης σε αυτήν, ενώ επί μεταβολής της επί μακρό χρόνο διατηρούμενης φορολογικής κατοικίας, το βάρος απόδειξης του εν λόγω κρίσιμου στοιχείου διά των συναφών πραγματικών περιστατικών που αφορούν τη μεταβολή, φέρει ο φορολογούμενος. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η Φορολογική Αρχή, σύμφωνα και με όσα προβάλλονται στην έκθεση απόψεών της, απέρριψε το αίτημα της προσφεύγουσας περί μεταβολής της φορολογικής της κατοικίας για το φορολογικό έτος 2022 και εφεξής, με την αιτιολογία ότι είναι έγγαμη με σύζυγο φορολογικό κάτοικο αλλοδαπής και ότι το χρονικό διάστημα από 11.09.2018 έως και 02.08.2023 ήταν φορολογική εκπρόσωπος του συζύγου της, γεγονός το οποίο θεώρησε ότι την καθιστά εκ του νόμου φορολογικό κάτοικο Ελλάδος, υπό την έννοια ότι αποτελεί επαρκές κριτήριο για τον εντοπισμό του κέντρου των ζωτικών της συμφερόντων και κατ’ επέκταση για τον προσδιορισμό της κύριας και μόνιμης κατοικίας της στη χώρα. Η κρίση, όμως, αυτή, είναι πλημμελώς αιτιολογημένη. Τούτο δε, διότι η Φορολογική Διοίκηση, κρίνοντας επί του επίδικου αιτήματος, στηρίχθηκε μόνο στο μη καθοριστικό και μη επαρκές γεγονός της φορολογικής εκπροσώπησης του συζύγου της, ανάγοντάς το, κατά τρόπο αντίθετο προς το άρθρο 4 παρ. 1 του ν. 4172/2013, χωρίς, δηλαδή, παράλληλη συνεκτίμηση των λοιπών συγκροτούντων την έννοια αυτή στοιχείων (προσωπικών και κοινωνικών δεσμών), σε αυτοτελές κριτήριο για τον καθορισμό της φορολογικής κατοικίας της, ενώ στην πραγματικότητα, όπως αποδεικνύεται και από τα αναφερόμενα στη σκέψη 8 της παρούσας δικαιολογητικά, αυτή κατά το επίμαχο φορολογικό έτος 2022 (ήτοι το προηγούμενο της υποβολής της αίτησής της), για χρονικό διάστημα που υπερέβαινε τις 183 ημέρες, διέμενε και εργαζόταν εκτός Ελλάδος, συγκεκριμένα δε στο Ηνωμένο Βασίλειο. Μη νομίμως λοιπόν, η Φορολογική Αρχή, περιοριζόμενη στην επίκληση της ως άνω ιδιότητας της προσφεύγουσας, δεν αξιολόγησε τα στοιχεία που αυτή είχε προσκομίσει για την απόδειξη της μεταβολής της φορολογικής της κατοικίας. Ειδικότερα, η προσφεύγουσα, σε συμμόρφωση με όσα προβλέπονται στην ΠΟΛ. 1201/2017, πέραν του από 17.03.2023 πιστοποιητικού φορολογικής κατοικίας εκδοθέντος από την αρμόδια Βρετανική Φορολογική Αρχή, προσκόμισε επιπλέον ενώπιον της Φορολογικής Διοίκησης την από 27.04.2022 σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου με την εταιρεία … UK, ενώ ενώπιον του Δικαστηρίου προσκόμισε επιπλέον βεβαίωση του Πανεπιστημίου του … (The University of …), σύμφωνα με την οποία η προσφεύγουσα ενεγράφη στο πρόγραμμα: «Διδακτορικό στην Κλινική Επιστήμη Γλωσσολογίας» στις 22.09.2014 και αποχώρησε στις 31.05.2022, επιστολή της ασφαλιστικής εταιρείας …, στην οποία αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι κατά το χρονικό διάστημα από 01.02.2022 έως 31.01.2023 καταβλήθηκαν από τον εργοδότη της προσφεύγουσας στο λογαριασμό συνταξιοδότησης αυτής 8.985 στερλίνες, Λογαριασμούς Χρέωσης Δημοτικού Φόρου του Περιφερειακού Διαμερίσματος … (… District Council), που έχουν εκδοθεί στο όνομα της προσφεύγουσας και του συζύγου της και αφορούν τα χρονικά διαστήματα από 01.04.2022 έως 31.03.2023 και από 01.04.2023 έως 31.03.2024 αντίστοιχα, βεβαίωση του Δημοτικού Σχολείου της περιοχής …, σύμφωνα με την οποία η κόρη της προσφεύγουσας, …, εντάχθηκε στη σχολική κοινότητα την 1η Σεπτεμβρίου 2023 από το Νηπιαγωγείο του …, όπου ήταν εγγεγραμμένη από τις 7 Σεπτεμβρίου 2020 – 21 Ιουλίου 2023, τα τιμολόγια παροχής υπηρεσιών ύδρευσης και διαδικτύου, εκδοθέντα από τους αρμόδιους βρετανικούς οργανισμούς, αποδεικνύοντας, τοιουτοτρόπως, τα πραγματικά περιστατικά που παρατίθενται αναλυτικά στη σκέψη 8, και κυρίως το γεγονός ότι κατά το ένδικο έτος 2022, είχε μόνιμη και κύρια πραγματική εγκατάσταση στο Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο είχε καταστήσει, σύμφωνα με τη βούλησή της, το κέντρο των εν γένει βιοτικών σχέσεων και ζωτικών συμφερόντων τόσο της ιδίας όσο και της οικογένειάς της. Λαμβανομένου, περαιτέρω, υπόψη ότι η ιδιότητα του φορολογικού εκπροσώπου και η άσκηση των εκ της ιδιότητας αυτής καθηκόντων δεν απαιτεί, κατ’ ανάγκη, την αυτοπρόσωπη παρουσία της στην Ελλάδα και, μάλιστα, για μακρά χρονικά διαστήματα – περίπτωση, άλλωστε, που η Φορολογική Αρχή δεν απέδειξε ότι συνέτρεχε εν προκειμένω – μόνη η εκ μέρους της προσφεύγουσας διατήρηση της ιδιότητας αυτής καθ’ όλη τη διάρκεια του επίμαχου έτους (2022), δεν μπορεί να εξομοιωθεί με φυσική παρουσία της στην Ελλάδα για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα. Τέλος, ο ισχυρισμός του καθ’ ου ότι η προσφεύγουσα είχε και τακτικές αποδοχές στην Ελλάδα για το έτος 2022, γεγονός που αποδεικνύει την φυσική παρουσία της, αφενός προβάλλεται, απαραδέκτως, το πρώτον, με την έκθεση απόψεων (δοθέντος ότι δεν αποτέλεσε λόγο έκδοσης της προσβαλλόμενης πράξης), και αφετέρου από τα στοιχεία που προσκομίζει η προσφεύγουσα και ιδίως την …/03.09.2021 πράξη (θέμα …) – …/2021 απόφαση του Α’ Τμήματος του Πρωτοβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου της Περιφερειακής Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αττικής, την Φ…/…/…/…/19.04.2022 απόφαση της Προϊσταμένης της Γενικής Διεύθυνσης Εκπαιδευτικού Προσωπικού Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΦΕΚ …, τεύχος Γ΄/…2022) περί απόλυσής της από την Υπηρεσία, που επιδόθηκε στην προσφεύγουσα στις 11.07.2022 μέσω του Συντονιστικού Γραφείου Εκπαίδευσης Λονδίνου, το …/01.06.2022 έγγραφο της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης …, Τμήματος Β’ Οικονομικού και την Δ/Υ/01.06.2022 Ειδοποίηση Επιστροφής Αχρεωστήτως Καταβληθέντων Ποσών του προαναφερόμενου Τμήματος (Β’ Οικονομικού), αποδεικνύεται ότι η προσφεύγουσα μισθοδοτήθηκε εκ παραδρομής έως και το Μάιο 2022, δεδομένου ότι με την Φ…/…/…/…/19.04.2022 προαναφερόμενη απόφαση τέθηκε σε αργία από 22.12.2021, με αντίστοιχη υποχρέωση προς επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών. Κατόπιν τούτων, το Δικαστήριο κρίνει ότι μη νομίμως και με πλημμελή αιτιολογία απορρίφθηκε από τη Διοίκηση η επίδικη αίτηση περί μεταφοράς της φορολογικής κατοικίας της προσφεύγουσας από την Ελλάδα στο Ηνωμένο Βασίλειο από το φορολογικό έτος 2022 και εφεξής.
10. Επειδή, κατόπιν τούτων, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη απορριπτική του ένδικου αιτήματος πράξη. Περαιτέρω, η υπόθεση πρέπει να αναπεμφθεί στη Δ.Ο.Υ. Νίκαιας και ήδη 17η Υπηρεσία Φορολογικής Εξυπηρέτησης, προκειμένου ο Προϊστάμενός της, ασκώντας κατά νόμιμο τρόπο την εξουσία του, να ικανοποιήσει το αίτημα περί μεταβολής της φορολογικής κατοικίας της προσφεύγουσας για το φορολογικό έτος 2022 (ΣτΕ 2355/2022, 1628/2020, 1212/2019, 2105/2018 κ.ά.), να αναγνωρίσει, δηλαδή, κατ’ αποδοχήν του σχετικού αιτήματός της, ότι η προσφεύγουσα ήταν, κατά το φορολογικό έτος 2022 (και για όσο διάστημα δεν επιστρέφει στην Ελλάδα με σκοπό μόνιμης εγκατάστασης, οπότε θα ανέκυπτε υποχρέωση για εκ νέου μεταβολή της φορολογικής της κατοικίας) φορολογικός κάτοικος αλλοδαπής και να προβεί στις αναγκαίες καταχωρίσεις στο υποσύστημα Μητρώου του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Φορολογίας (Taxisnet). Επιπλέον, πρέπει να αποδοθεί το καταβληθέν παράβολο στην προσφεύγουσα (άρθρο 277 παρ.9 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας), κατ’ εκτίμηση, όμως, των περιστάσεων πρέπει να απαλλαγεί το καθ’ ου από τα δικαστικά έξοδα αυτής (άρθρο 275 παρ. 1 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας).
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
Δέχεται την υπό κρίση αίτηση/προσφυγή.
Ακυρώνει την …/05.02.2024 πράξη του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Νίκαιας.
Αναπέμπει την υπόθεση στην αρμόδια υπηρεσία, κατά τα εκτιθέμενα στο σκεπτικό, προκειμένου ο Προϊστάμενος της υπηρεσίας αυτής να αποδεχθεί το αίτημα περί μεταβολής της φορολογικής κατοικίας της προσφεύγουσας για το έτος 2022 και εφεξής και να προβεί στις αναγκαίες καταχωρίσεις στο υποσύστημα Μητρώου του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Φορολογίας (Taxisnet).
Διατάσσει την απόδοση του παραβόλου στην προσφεύγουσα.
Απαλλάσσει το καθ’ ου από τα δικαστικά έξοδα της προσφεύγουσας.
Η απόφαση δημοσιεύτηκε στο ακροατήριο του Δικαστηρίου, κατά τη δημόσια συνεδρίαση της 23.01.2025.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΜΠΑΛΛΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΜΑΡΓΑΡΩΝΗ