Μη συνεκτίμηση τυχόν πταίσματος των οργάνων του Δημοσίου ή του ΝΠΔΔ, ως στοιχείου προσδιοριστικού (μειωτικού) του ύψους της χρηματικής ικανοποίησης κατ’ άρθρο 932 ΑΚ
ΣτΕ 300/2020 Α΄ Τμήμα, Περίληψη αποφάσεως
Πρόεδρος: Σπ. Χρυσικοπούλου, Αντιπρόεδρος
Εισηγητής: Χρ. Λιάκουρας, Σύμβουλος
Αστική ευθύνη του Δημοσίου ή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου προς αποζημίωση (άρθρ. 105 και 106 ΕισΝΑΚ). Παραδεκτός λόγος αναιρέσεως κατ’ άρθρ. 12 παρ. 1 του ν. 3900/2010. Χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης (άρθρ. 932 Α.Κ.). Στοιχεία προσδιοριστικά του ύψους της χρηματικής ικανοποίησης. Δεν λαμβάνεται υπόψη (για μείωση του ποσού) το πταίσμα των οργάνων του Δημοσίου ή του Ν.Π.Δ.Δ..
Ο ισχυρισμός του άρθρ. 12 παρ. 1 του ν. 3900/2010 ότι δεν υφίσταται νομολογία του Δικαστηρίου ως προς το νομικό ζήτημα εάν μεταξύ των στοιχείων που λαμβάνονται υπόψη για τον καθορισμό του ύψους της χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης περιλαμβάνεται και το πταίσμα των οργάνων του υπόχρεου Δημοσίου ή ν.π.δ.δ. είναι βάσιμος και ο λόγος αναιρέσεως είναι παραδεκτός.
Το δικάσαν δικαστήριο με την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, λαμβάνοντας υπόψη την ταλαιπωρία που υπέστη η αναιρεσείουσα, την άσχημη κατάσταση της υγείας της, που της αποκλείει ή της περιορίζει δραστικά πολλές κοινωνικές δραστηριότητες, καθώς και τη συνακόλουθη ψυχική κατάστασή της, αφού έκρινε α) ότι αυτή υπέστη από τις παραλείψεις και τα σφάλματα των οργάνων του αναιρεσίβλητου νοσοκομείου ηθική βλάβη και β) ότι το ποσό των 60.000.000 δραχμών αποτελεί, ενόψει και της κοινωνικής κατάστασής της, εύλογη χρηματική ικανοποίηση, ακολούθως μείωσε το ποσό αυτό στο ήμισυ (30.000.000 δραχμές) κατ’ αναλογία με τον βαθμό του πταίσματος των οργάνων του νοσοκομείου, τον οποίο προσδιόρισε σε ποσοστό 50%. Η κρίση, όμως, αυτή του δικάσαντος δικαστηρίου είναι εσφαλμένη, δεδομένου ότι η κατά τα άρθρα 105 και 106 ΕισΝΑΚ ευθύνη του Δημοσίου και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου προς αποζημίωση από μη νόμιμες διοικητικές πράξεις ή παραλείψεις ή από μη νόμιμες υλικές ενέργειες των οργάνων τους είναι αντικειμενική και ανεξάρτητη από την υπαιτιότητα των οργάνων τους. Συνεπώς, το τυχόν πταίσμα των οργάνων αυτών δεν μπορεί να αποτελεί στοιχείο μεταξύ εκείνων που συνεκτιμώνται (μειωτικά) από το δικαστήριο της ουσίας για τον προσδιορισμό του ύψους της χρηματικής ικανοποίησης που επιδικάζεται υπέρ του παθόντος λόγω ηθικής βλάβης, σύμφωνα με το άρθρο 932 του Α.Κ. Επομένως, βασίμως προβάλλεται ο σχετικός λόγος αναιρέσεως.