ΣΕ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ
ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΝΘΕΣΗ
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 22 Απριλίου 2015, με την εξής σύνθεση: Νικόλαος Αγγελάρας, Πρόεδρος, Ιωάννης Σαρμάς, Σωτηρία Ντούνη και Άννα Λιγωμένου, Αντιπρόεδροι, Κωνσταντίνος Κωστόπουλος, Βασιλική Ανδρεοπούλου, Σταμάτιος Πουλής, Δημήτριος Πέππας, Αγγελική Μυλωνά, Χριστίνα Ρασσιά, Βιργινία Σκεύη, Αγγελική Πανουτσακοπούλου, Δημήτριος Τσακανίκας και Βασιλική Προβίδη, Σύμβουλοι. Επίσης μετείχαν οι Σύμβουλοι Θεολογία Γναρδέλλη, Κωνσταντίνος Εφεντάκης, Βασιλική Σοφιανού, Δέσποινα Τζούμα και Ευφροσύνη Παπαθεοδώρου, ως αναπληρωματικά μέλη. Γραμματέας η Ελένη Αυγουστόγλου.
Γενικός Επίτροπος Επικρατείας: Μιχαήλ Ζυμής.
Για να δικάσει την από 25 Φεβρουαρίου 2013 (ΑΒΔ 33/26.2.2013) αίτηση του Χρήστου Δήμα του Φωτίου, κατοίκου Αθηνών, Λεωφόρος Αλεξάνδρας 124, ο οποίος παρέστη μετά της πληρεξουσίας δικηγόρου του Καλλιόπης Σταθοπούλου (ΑΜ ΔΣΑ 20603),
κατά του Ελληνικού Δημοσίου, το οποίο εκπροσωπεί νόμιμα ο Υπουργός Οικονομικών, ο οποίος παρέστη με τον Κωνσταντίνο Παπαγεωργίου, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Με την κρινόμενη αίτηση επιδιώκεται η αναίρεση της 3605/2012 απόφασης του IΙ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Κατά τη συζήτηση που ακολούθησε το Δικαστήριο άκουσε:
Την πληρεξουσία δικηγόρο του αναιρεσείοντος, η οποία ζήτησε την παραδοχή της αίτησης.
Τον αντιπρόσωπο του Υπουργού Οικονομικών, ο οποίος ζήτησε την απόρριψη της αίτησης. Και,
Το Γενικό Επίτροπο Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο, ο οποίος ανέπτυξε την, από 22.4.2015, γνώμη του και πρότεινε επίσης την απόρριψη αυτής.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση, το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του Δικαστηρίου με παρόντα τα τακτικά μέλη που έλαβαν μέρος στη συζήτηση της υπόθεσης, εκτός από τον Πρόεδρο Νικόλαο Αγγελάρα που αποχώρησε από την υπηρεσία λόγω ορίου ηλικίας, πλην όμως εγκύρως λαμβάνεται η απόφαση του Δικαστηρίου κατά την παρούσα διάσκεψη κατά την ομόφωνη γνώμη των Δικαστών χωρίς την παρουσία του, σύμφωνα με τα άρθρα 11 παρ. 2 του ν. 4129/2013 και 78 παρ. 2 του π.δ. 1225/1981, καθώς και το Σύμβουλο Δημήτριο Πέππα που απουσίασε λόγω κωλύματος. Για τη νόμιμη συγκρότηση της Ελάσσονος Ολομέλειας, στη διάσκεψη μετείχε επίσης η Σύμβουλος Θεολογία Γναρδέλλη (αναπληρωματικό μέλος).
Άκουσε την εισήγηση της Συμβούλου Βασιλικής Προβίδη και
Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα
Σκέφθηκε κατά το νόμο
- Η υπό κρίση αίτηση αναιρέσεως, για τη συζήτηση της οποίας καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (με το ειδικό έντυπο γραμμάτιο του Δημοσίου Σειράς Α΄ 3539516), ασκήθηκε εμπρόθεσμα και νομότυπα και πρέπει να εξετασθεί περαιτέρω στην ουσία της, κατ’ αντιμωλίαν των διαδίκων.
- Με την ένδικη αίτηση ζητείται παραδεκτώς η αναίρεση της 3605/2012 απόφασης του ΙΙ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία απορρίφθηκε η από 30 Ιουνίου 2010 έφεση του ήδη αναιρεσείοντος, πρώην εκπαιδευτικού δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κατά της 132567/1.10.2009 πράξης της 42ης Διεύθυνσης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ). Με την πράξη αυτή απορρίφθηκε αίτηση του αναιρεσείοντος για αναπροσαρμογή της σύνταξής του με συνυπολογισμό στις συντάξιμες αποδοχές του προβλεπόμενου από τις διατάξεις του άρθρου 13 παρ.1 του ν.3205/2003 επιδόματος θέσης ευθύνης, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 4 παρ.4 του ν.3620/2007,με την αιτιολογία ότι η υπηρεσιακή ιδιότητα που έφερε ως καθηγητής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, δεν ενέπιπτε στις διατάξεις του άρθρου 4 παρ.4 του ν.3620/2007.
- Με την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση (3605/2012) του ΙΙ Τμήματος, απορρίφθηκε η έφεση του αναιρεσείοντος ως αβάσιμη, αφού κρίθηκε ότι αυτός δεν δικαιούται προσαύξηση των συντάξιμων αποδοχών του με το προβλεπόμενο από τη διάταξη του άρθρου 13 παρ.1 του ν.3205/2003 επίδομα θέσης ευθύνης, καθόσον δεν προήχθη σε θέση Διευθυντή με απόφαση του αρμοδίου οργάνου και τήρηση της προβλεπόμενης από τις διατάξεις του ν.1566/1985 διαδικασίας για την επιλογή και τοποθέτησή του στη θέση αυτή, αλλά παρέμεινε στο βαθμό του καθηγητή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθ’ όλη της διάρκεια της υπηρεσιακής του θητείας.
- Με την ένδικη αίτηση ο αναιρεσείων ζητεί την αναίρεση της προαναφερόμενης απόφασης του Τμήματος, προβάλλοντας τα εξής: α) Η αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, κατ’ εσφαλμένη ερμηνεία των άρθρων 4 παρ.4 του ν.3620/2007 και 13 παρ.1 του ν.3205/2003, έκρινε ότι αυτές πρέπει να ερμηνεύονται στενά, η κρίση δε αυτή της προσβαλλόμενης απόφασης αντιτίθεται στην από το άρθρο 4 παρ.1 του Συντάγματος θεσπισθείσα αρχή της ισότητας, εισάγουσα αδικαιολόγητα διαφορετική μεταχείριση μεταξύ των προϊσταμένων οργανικών μονάδων, με μόνο κριτήριο την τήρηση της προβλεπόμενης διαδικασίας επιλογής και τοποθέτησής τους. β) Κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας υπό την ειδικότερη μορφή της πλημμελούς αιτιολογίας η κρίση της προσβαλλόμενης απόφασης ότι αυτός δεν δικαιούται του επίμαχου επιδόματος θέσης ευθύνης αφού δεν προήχθη με απόφαση του αρμοδίου οργάνου σε θέση προϊσταμένου εκπαίδευσης, αλλά ότι πράγματι αυτός ασκούσε τα καθήκοντα προϊσταμένου εκπαίδευσης ως επόπτης και διευθυντής σε κοινοτικά σχολεία του Καναδά, παραβίασε την συνταγματική αρχή της ισότητας (άρθρο 4 παρ.1 του Συντάγματος), το άρθρο 14 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και το άρθρο 26 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα. γ) Η πράξη (132567/1.10.2009) της συνταξιοδοτικής διοίκησης, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του να συνυπολογισθεί στο συντάξιμο μισθό του το προβλεπόμενο από τη διάταξη του άρθρου 13 παρ.1 του ν.3205/2003 επίδομα θέσης ευθύνης, αντιτίθεται στην αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης διότι ο μη συνυπολογισμός του οφείλεται σε παραλείψεις των οργάνων της διοίκησης, τα οποία δεν τον παρότρυναν να προβεί ο ίδιος σε ενέργειες για τη διεκδίκησή του.
- Η διάταξη του άρθρου 4 παρ.4 του ν.3620/2007, που προβλέπει το συνυπολογισμό στις συντάξιμες αποδοχές του επιδόματος θέσης ευθύνης που καταβάλλεται κατά τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 13 του ν.3205/2003 στους προϊσταμένους οργανικών μονάδων, προϊσταμένους διοίκησης και προϊσταμένους εκπαίδευσης, στους οποίους συγκαταλέγονται και οι Διευθυντές Γυμνασίων, είναι ειδική συνταξιοδοτική διάταξη και ως τέτοια πρέπει, κατά γενική αρχή του συνταξιοδοτικού δικαίου, να ερμηνεύεται στενά. Εκ τούτου παρέπεται ότι στις συντάξιμες αποδοχές προϊσταμένου εκπαίδευσης συνυπολογίζεται το επίδομα θέσης ευθύνης μόνον εφόσον το επίδομα αυτό το ελάμβανε ο εκπαιδευτικός κατά το χρόνο άσκησης των καθηκόντων του κατόπιν νόμιμης επιλογής και τοποθέτησής του στη θέση αυτή από το αρμόδιο κατά περίπτωση όργανο, κατά την οριζόμενη στις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις τυπική προς προαγωγή του υπαλλήλου διαδικασία.
- Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, το δικάσαν ΙΙ Τμήμα δέχθηκε, κατά την ανέλεγκτη αναιρετικά κρίση του ως προς την εκτίμηση των αποδείξεων, τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: O αναιρεσείων, πρώην εκπαιδευτικός του κλάδου ΠΕ4, που αποχώρησε από την υπηρεσία του στις 17.11.1995, λόγω ανικανότητας μη οφειλόμενης στην υπηρεσία, έλαβε, με την 6933/1996 πράξη του Διευθυντή της 42ης Διεύθυνσης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, όπως αυτή τροποποιήθηκε με τις 4033/1997 και 7715/1998 όμοιες πράξεις, σύνταξη, με βάση τη συνολική συντάξιμη υπηρεσία του από έτη 25-1-11 και το βασικό μισθό του 4ου μισθολογικού κλιμακίου της κατηγορίας ΠΕ4, στον οποίο συμπεριλαμβάνεται και ο χρόνος προϋπηρεσίας του σε αναγνωρισμένα ελληνικά σχολεία ελληνικών κοινοτήτων στο Τορόντο του Καναδά. Ο ήδη αναιρεσείων, όπως προκύπτει από το 545/8.3.1996 πιστοποιητικό υπηρεσιακών μεταβολών του Προϊσταμένου του 2ου Γραφείου Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Αττικής, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το 1595/1.7.1996 όμοιο, υπηρέτησε, πριν από το διορισμό του, ως καθηγητής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, στα ελληνικά σχολεία της πόλεως του Τορόντο Καναδά για εννέα έτη (από 1.9.1969 έως 31.8.1974 και από 1.9.1978 έως 31.8.1982) προσληφθείς και μισθοδοτούμενος από την Ελληνική Κοινότητα Μητροπολιτικού στο Τορόντο του Καναδά. Ύστερα από τον από 29.10.1982 διορισμό του υπηρέτησε στα ίδια σχολεία, από την ημερομηνία ορκωμοσίας του (25.11.1982) και μέχρι το σχολικό έτος 1989-1990, με απόσπαση, χωρίς τακτικές αποδοχές στην Ελλάδα και χωρίς το ειδικό επιμίσθιο εξωτερικού. Καθ’ όλη τη διάρκεια της υπηρεσίας του έφερε το βαθμό του καθηγητή (βαθμός Β΄ στις 30.9.1985 και βαθμός Α΄ από 29.10.1987), χωρίς ποτέ να προαχθεί στο βαθμό του προϊσταμένου εκπαίδευσης. Με αίτησή του προς το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ζήτησε την αναπροσαρμογή της σύνταξής του, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 4 παρ.4 του ν.3620/2007, με συνυπολογισμό στις συντάξιμες αποδοχές του, του προβλεπόμενου από τις διατάξεις του άρθρου 13 παρ.1 του ν.3205/2003 επιδόματος θέσης ευθύνης, λόγω της ιδιότητάς του ως διευθυντή και επόπτη πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων κοινοτικών σχολείων στο Τορόντο του Καναδά. Το αίτημά του αυτό απορρίφθηκε με την 132567/1.10.2009 πράξη της 42ης Διεύθυνσης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, με την αιτιολογία ότι η υπηρεσιακή ιδιότητα που έφερε δεν εμπίπτει στις προβλεπόμενες από τη διάταξη του άρθρου 4 παρ.4 του ν.3620/2007.
- Έφεση του ήδη αναιρεσείοντος κατά της ως άνω πράξης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους απορρίφθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση του Τμήματος, με την αιτιολογία ότι αφού αυτός δεν προήχθη με απόφαση του αρμοδίου οργάνου στη θέση προϊσταμένου εκπαίδευσης λόγω μη τήρησης της προβλεπόμενης από τις διατάξεις του ν.1566/1985 ειδικής διαδικασίας προαγωγής του και παρέμεινε στο βαθμό του καθηγητή της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης καθ’όλη τη διάρκεια της υπηρεσιακής του θητείας, δεν δικαιούται το προβλεπόμενο από τη διάταξη του άρθρου 13 παρ.1 του ν.3205/2003 επίδομα θέσης ευθύνης για την προσαύξηση των συντάξιμων αποδοχών του.
- Αυτά δεχθέν το δικάσαν Τμήμα ορθώς εφάρμοσε και ερμήνευσε τις επίμαχες εν προκειμένω διατάξεις καθόσον ο αναιρεσείων καθ’ όλη τη διάρκεια της υπηρεσιακής του εξέλιξης δεν προήχθη με βάση τις οικείες διατάξεις περί επιλογής και τοποθέτησης από το αρμόδιο όργανο, στο βαθμό του προϊσταμένου εκπαίδευσης, βαθμός για τον οποίο προβλέπεται από τις διατάξεις των άρθρων 4 παρ.4 του ν.3620/2007 και 13 παρ.1 του ν.3205/2003, ο συνυπολογισμός στις συντάξιμες αποδοχές του επίμαχου επιδόματος θέσης ευθύνης. Συνεπώς όλοι οι περί του αντιθέτου προβαλλόμενοι με το δικόγραφο της αιτήσεως αναιρέσεως λόγοι είναι απορριπτέοι ως νόμω αβάσιμοι.
- Ειδικότερα, ο προβαλλόμενος με το δικόγραφο της αιτήσεως αναιρέσεως ισχυρισμός ότι η κρίση της προσβαλλόμενης απόφασης περί στενής ερμηνείας των διατάξεων των άρθρων 13 παρ.1 του ν.3205/2003 και 4 παρ.4 του ν.3620/2007 αντίκειται στην αρχή της ισότητας είναι απορριπτέος ως αβάσιμος διότι εφόσον ο αναιρεσείων δεν προήχθη σε θέση προϊσταμένου εκπαίδευσης με την κατά νόμο τυπική διαδικασία επιλογής εμπεριέχουσα μείζονα εχέγγυα αντικειμενικής κρίσης αλλά απλώς του είχαν ανατεθεί καθήκοντα Διευθυντή δεν τελεί σε όμοια κατάσταση με αυτούς που έχουν επιλεγεί και νόμιμα τοποθετηθεί σε θέσεις προϊσταμένων εκπαίδευσης, και συνεπώς η μεταξύ τους διάκριση, που στηρίζεται σε αντικειμενικό κριτήριο, δεν εμφανίζεται ως αυθαίρετη ώστε να τεθεί ζήτημα παραβιάσεως της αρχής της ισότητας. Συνεπώς το Τμήμα ορθώς ερμήνευσε και εφάρμοσε τις προπαρατεθείσες διατάξεις και δεν παραβίασε, υπό την δοθείσα από αυτό ερμηνεία, την θεσπιζόμενη από το άρθρο 4 του Συντάγματος αρχή της ισότητας.
- Περαιτέρω, ο ισχυρισμός ότι η προσβαλλόμενη απόφαση απέρριψε την έφεση με την αιτιολογία της μη προαγωγής του στη θέση προϊσταμένου εκπαίδευσης με απόφαση του αρμοδίου οργάνου αν και δέχθηκε ότι ασκούσε καθήκοντα προϊσταμένου εκπαίδευσης στην αλλοδαπή, παραβίασε τα άρθρα 4 παρ.1 του Συντάγματος, 14 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και 26 του Διεθνούς Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, είναι απορριπτέος ως αόριστος, διότι δεν προβάλλονται με αυτόν ειδικότερες αιτιάσεις που να καθιστούν σαφές σε τί συνίσταται η παραβίαση των επικαλούμενων ως άνω διατάξεων σε σχέση με τα γενόμενα δεκτά με την προσβαλλόμενη απόφαση.
- Τέλος, ο ισχυρισμός του αναιρεσείοντος ότι η πράξη της συνταξιοδοτικής διοίκησης, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για συνυπολογισμό στις συντάξιμες αποδοχές του προβλεπόμενου από τη διάταξη του άρθρου 13 παρ.1 του ν.3205/2003 επιδόματος θέσης ευθύνης αντίκειται στην αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης υπό την έννοια ότι η μη προαγωγή του οφείλεται σε παραλείψεις των οργάνων της διοίκησης, τα οποία δεν τον παρότρυναν να προβεί ο ίδιος σε ενέργειες προς διεκδίκησή του είναι προεχόντως απορριπτέος ως απαράδεκτος, αφού το πρώτον προβάλλεται στην κατ’ αναίρεση δίκη.
- Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω και μη υπάρχοντος άλλου λόγου αναιρέσεως, η ένδικη αίτηση πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμη και απορριπτομένης αυτής να διαταχθεί η κατάπτωση υπέρ του Δημοσίου του παραβόλου που κατατέθηκε για την άσκησή της (άρθρο 117 π.δ.1225/1981 και 73 παρ.4 του ν.4129/2013).
Δια ταύτα
Απορρίπτει την από 25.2.2013 αίτηση του Χρήστου Δήμα του Φωτίου για αναίρεση της 3605/2012 απόφασης του ΙΙ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Και
Διατάσσει την κατάπτωση υπέρ του Δημοσίου του κατατεθέντος παραβόλου.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε στην Αθήνα, στις 11 Νοεμβρίου 2015.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ | Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ |
ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΑΡΜΑΣ | ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΡΟΒΙΔΗ |
Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ | |
ΕΛΕΝΗ ΑΥΓΟΥΣΤΟΓΛΟΥ |
Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στις 5 Οκτωβρίου 2016.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ | Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ |
ΑΝΔΡΟΝΙΚΗ ΘΕΟΤΟΚΑΤΟΥ | ΕΛΕΝΗ ΑΥΓΟΥΣΤΟΓΛΟΥ |