Απώλεια συνταξιοδοτικού δικαιώματος

ΕλΣυν Ολ. 477/2014

Δημόσιοι υπάλληλοι – Απώλεια συνταξιοδοτικού δικαιώματος – Αμετάκλητη ποινική καταδίκη – Αρχή αναλογικότητας – Αντισυνταγματικότητα ρύθμισης – Αναδρομική καταβολή σύνταξης -.

Κρίθηκε ότι η οριστική και πλήρης απώλεια και μάλιστα αυτοδικαίως, του συνταξιοδοτικού δικαιώματος του εξελθόντος από την ενεργό υπηρεσία δημοσίου υπαλλήλου, σε περίπτωση αμετάκλητης ποινικής του καταδίκης για τα αναφερόμενα στη διάταξη του άρθρου 62 παρ. 1 περ. β του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων αδικήματα, συνιστά κύρωση υπερβολικά επαχθή και δυσανάλογη και δεν τελεί σε δίκαιη σχέση ισορροπίας προς τον επιδιωκόμενο σκοπό δημόσιας ωφέλειας αντίκειται δε, κατά τούτο, στην συνταγματική αρχή της αναλογικότητας (Αντίθετη μειοψηφία). Κρίθηκε επίσης ότι η σύνταξή του αιτούντος είναι καταβλητέα αναδρομικά από τις 4-2-2002 (τριετής αναδρομή από την συντέλεση της τεκμαιρόμενης σιωπηρής απόρριψης της ένστασής του από την Επιτροπή Ελέγχου Πράξεων Κανονισμού Συντάξεων) και όχι από τις 9-12-1999 ημερομηνία αυτοδίκαιης έκπτωσης του από την υπηρεσία, δοθέντος ότι η διάταξη του άρθ. 60 παρ. 1 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων δεν αντίκειται στο άρθρο 4 παρ. 1 και στο άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος, αφού η αφετηρία της αναδρομικής έκτασης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος δεν συνδέεται με τυχαία και απρόβλεπτα γεγονότα κείμενα εκτός του πεδίου επιρροής του ενδιαφερόμενου, αλλά με συγκεκριμένα γεγονότα όπως, η κατάθεση της αιτήσεως κανονισμού ή αναπροσαρμογής της συντάξεώς του και ή έγκαιρη από τον επιμελή δικαιούχο άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον της Ε.Ε.Π.Κ.Σ. κατά της απόρριψης (ρητής ή σιωπηρής) του αιτήματός του από τον Διευθυντή Συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.

ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

ΣΕ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ

ΑΡΙΘΜΟΣ 477/2014

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 6 Φεβρουαρίου 2013, με την ακόλουθη σύνθεση : Ιωάννης Καραβοκύρης, Πρόεδρος, Νικόλαος Αγγελάρας, Γεώργιος Κωνσταντάς, Ανδρονίκη Θεοτοκάτου και Μιχαήλ Ζυμής, Αντιπρόεδροι, Ευάγγελος Νταής, Γεώργιος Βοΐλης, Βασιλική Ανδρεοπούλου, Μαρία Αθανασοπούλου, Ασημίνα Σαντοριναίου, Ελένη Λυκεσά, Ευαγγελία – Ελισσάβετ Κουλουμπίνη (εισηγήτρια), Κωνσταντίνα Ζώη, Δημήτριος Πέππας, Δέσποινα Καββαδία – Κωνσταντάρα, Αγγελική Μυλωνά, Γεωργία Τζομάκα, Αργυρώ Λεβέντη, Στυλιανός Λεντιδάκης, Χριστίνα Ρασσιά, Θεολογία Γναρδέλλη, Βιργινία Σκεύη, Κωνσταντίνος Εφεντάκης, Αγγελική Μαυρουδή, Βασιλική Σοφιανού και Αγγελική Πανουτσακοπούλου, Σύμβουλοι (οι Αντιπρόεδροι Φλωρεντία Καλδή, Σωτηρία Ντούνη, Ευφροσύνη Κραμποβίτη και Γαρυφαλλιά Καλαμπαλίκη και οι Σύμβουλοι Χρυσούλα Καραμαδούκη, Μαρία Βλαχάκη, Νικόλαος Μηλιώνης, ʼννα Λιγωμένου, Κωνσταντίνος Κωστόπουλος, Γεωργία Μαραγκού, Σταμάτιος Πουλής και Αντώνιος Κατσαρόλης απουσίασαν δικαιολογημένα).

ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ : Διονύσιος Λασκαράτος.

ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Ιωάννα Αντωνογιαννάκη, Γενική Συντονίστρια, που ασκεί και καθήκοντα αναπληρώτριας Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου στη Γραμματεία του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Για να δικάσει :

α) Την, από 22-7-2011 (αριθμ. καταθ. 132/2011), αίτηση αναίρεσης του Ελληνικού Δημοσίου, το οποίο εκπροσωπείται από τον Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, που παραστάθηκε δια του Νομικού Συμβούλου του Κράτους Κωνσταντίνου Κατσούλα,

κ α τ ά του …, κατοίκου Αθηνών, οδός …), ο οποίος παραστάθηκε μετά της πληρεξουσίας δικηγόρου του Βασιλικής Σκορδάκη (ΔΣΑ/11217).

β) Την, από 12-9-2011 (αριθμ. καταθ. 142/2011), αίτηση αναίρεσης του …, κατοίκου Αθηνών (οδός …), ο οποίος παραστάθηκε μετά της πληρεξουσίας δικηγόρου του Βασιλικής Σκορδάκη (ΔΣΑ/11217),

κ α τ ά του Ελληνικού Δημοσίου, το οποίο εκπροσωπεί ο Υπουργός Οικονομικών, που παραστάθηκε δια του Νομικού Συμβούλου του Κράτους Κωνσταντίνου Κατσούλα.

Με τις ανωτέρω αντίθετες αιτήσεις τους, οι αιτούντες ζήτησαν να αναιρεθεί η 2674/2010 οριστική απόφαση του ΙΙ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το πρώτο (Ελληνικό Δημόσιο) κατά το μέρος εκείνο που έγινε εν μέρει δεκτή με αυτή έφεση του αντιδίκου του και δεύτερου αιτούντος (……. του ….), ακυρώθηκε δε η τεκμαιρόμενη σιωπηρή απόρριψη της ένστασής του καθώς και η συμπροσβαλλόμενη απόφαση της Επιτροπής Ελέγχου Πράξεων Κανονισμού Συντάξεων με την οποία είχε απορριφθεί η αριθμ. 172489/3-11-2004 ένστασή του κατά της 18033/22-12-2003 πράξης της 42ης Διεύθυνσης του Γ.Λ.Κ με την οποία κανονίστηκε σύνταξη στην οικογένεια του με την αιτιολογία ότι αυτός απώλεσε το συνταξιοδοτικό του δικαίωμα, λόγω αμετάκλητης ποινικής του καταδίκης για το αδίκημα της δωροδοκίας και αναπέμφθηκε η υπόθεσή του στην 42η Διεύθυνση του Γ.Λ.Κ. για τον κανονισμό σύνταξής σʼ αυτόν με βάση την συνολική, από έτη 28-4-2008, συντάξιμη υπηρεσία του και ο δεύτερος αιτών, κατά το μέρος εκείνο, που με την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση απορρίφθηκε η έφεσή του και η σύνταξή του ορίστηκε πληρωτέα αναδρομικώς από τις 4-2-2002 (τριετία από τον χρόνο της τεκμαιρόμενης σιωπηρής απόρριψής της ένστασής του, ήτοι στις 4-2-2005) και όχι από τις 9-12-1999 ημερομηνία αυτοδίκαιης έκπτωσης του από την υπηρεσία.

Κατά τη συζήτηση που ακολούθησε το Δικαστήριο άκουσε :

Τον εκπρόσωπο του Ελληνικού Δημοσίου, Νομικό Σύμβουλο του Κράτους, που ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση αναίρεσης του Ελληνικού Δημοσίου.

Την πληρεξούσια δικηγόρο του αναιρεσίβλητου, η οποία ζήτησε την απόρριψη της αίτησης αναίρεσης του Ελληνικού Δημοσίου.

Τον εκπρόσωπο του Ελληνικού Δημοσίου, Νομικό Σύμβουλο του Κράτους, που ζήτησε να απορριφθεί η αίτηση αναίρεσης του …….. του ….

Την πληρεξούσια δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε την παραδοχή της αίτησης αναίρεσης.

Τον Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο, που πρότεινε την απόρριψη της αίτησης αναίρεσης του Ελληνικού Δημοσίου και την απόρριψη της αίτησης αναίρεσης του αιτούντος ……..

Μετά τη δημόσια συνεδρίαση, το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη με παρόντες τους Δικαστές που έλαβαν μέρος στη συζήτηση της υποθέσεως, εκτός από τον Αντιπρόεδρο Νικόλαο Αγγελάρα και τις Συμβούλους Βασιλική Ανδρεοπούλου και Ελένη Λυκεσά, που απουσίασαν λόγω κωλύματος, τον Αντιπρόεδρο Γεώργιο Κωνσταντά, που αποχώρησε από την υπηρεσία λόγω ορίου ηλικίας, καθώς και τη Σύμβουλο Αγγελική Πανουτσακοπούλου, που αποχώρησε από τη διάσκεψη σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 1968/1991.

Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα και

Σκέφθηκε σύμφωνα με το νόμο

Αποφάσισε τα εξής :

Με τις κρινόμενες: α) από 22-7-2011 αίτηση αναίρεσης του Ελληνικού Δημοσίου, για την οποία δεν απαιτείται η καταβολή παραβόλου (άρθρα 61 παρ. 1 και 117 του π.δ. 1225/1981) και β) από 12-9-2011 αίτηση αναίρεσης του …… του …, για την οποία έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (βλ. το 3017132 σειράς Α΄, ειδικό έντυπο γραμμάτιο του Δημοσίου), ζητείται, για τους αναφερόμενους σʼ αυτές λόγους, η αναίρεση της 2674/2010 οριστικής απόφασης του ΙΙ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Οι αιτήσεις αυτές έχουν ασκηθεί νομότυπα και εμπρόθεσμα κατά συνέπεια, είναι τυπικά δεκτές και πρέπει να συνεκδικασθούν λόγω συναφείας και να εξετασθούν, κατά το παραδεκτό και βάσιμο των λόγων εκάστης εξ αυτών, κατʼ αντιμωλία των διαδίκων.

Με την 18033/22-12-2003 πράξη του Διευθυντή της 42ης Διεύθυνσης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους απορρίφθηκε η αίτηση για κανονισμό σύνταξης στον δεύτερο των αιτούντων και κανονίστηκε σύνταξη στα μέλη της οικογένειας του με την αιτιολογία ότι αυτός απώλεσε το συνταξιοδοτικό του δικαίωμα, λόγω αμετάκλητης καταδίκης του για το αδίκημα της δωροδοκίας (άρθρο 62 του Συνταξιοδοτικού Κώδικα). Κατά της πράξης αυτής ο ανωτέρω άσκησε την 172489/3-11-2004 ένστασή του, η οποία απορρίφθηκε με την 958/24-5-2006 απόφαση της Επιτροπής Ελέγχου Πράξεων Κανονισμού Συντάξεων. Έφεση του ανωτέρω κατά της τεκμαιρόμενης απόρριψης από την ΕΕΠΚΣ της ως άνω ένστασής του με την οποία θεωρήθηκε συμπροσβαλλόμενη και η προαναφερόμενη (958/2006) ρητή απορριπτική απόφαση της ίδιας Επιτροπής έγινε εν μέρει δεκτή με την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση (2674/2010) του ΙΙ Τμήματος. Ειδικότερα, το ΙΙ Τμήμα δέχθηκε ότι οι συγκεκριμένες περιστάσεις τέλεσης του αδικήματος και καταδίκης του ανωτέρω δεν δικαιολογούν την, κατʼ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 62 περ. β΄ του π.δ. 166/2000, απώλεια του συνταξιοδοτικού του δικαιώματος, ή οποία είναι στην προκειμένη περίπτωση δυσανάλογη και δεν τελεί σε δίκαιη σχέση ισορροπίας προς τον επιδιωκόμενο σκοπό δημοσίου συμφέροντος, η πραγμάτωση του οποίου επιδιώκεται με τη ρύθμιση αυτή και ο οποίος μπορεί να επιτευχθεί με άλλο λιγότερο επαχθές και εξίσου αποτελεσματικό μέτρο, όπως είναι η επιβολή εις βάρος του ανωτέρω της πειθαρχικής ποινής της οριστικής παύσης (απόλυσης). Ακολούθως, κατά μερική παραδοχή της έφεσης ακυρώθηκαν οι προσβαλλόμενες αποφάσεις και αναπέμφθηκε η υπόθεση στην αρμόδια Διεύθυνση (42η) του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους για τον κανονισμό της σύνταξης του με βάση την συνολική από έτη 28-04-08 συντάξιμη υπηρεσία του. ενώ η σύνταξή του ορίστηκε καταβλητέα, ενόψει του χρόνου συντέλεσης της τεκμαιρόμενης σιωπηρής απόρριψης (4-2-2005) της ένστασής του από την Επιτροπή Ελέγχου Πράξεων Κανονισμού Συντάξεων, αναδρομικά από τις 4-2-2002.

Ήδη με τις κρινόμενες αιτήσεις ζητείται η αναίρεση της ανωτέρω απόφασης. του ΙΙ Τμήματος. Ειδικότερα, από τον Υπουργό Οικονομικών υποστηρίζεται ότι το Δικαστήριο εσφαλμένα ερμήνευσε και εφάρμοσε τις διατάξεις του άρθρου 62 περ. βʼ του Σ.Κ. και ότι είναι νόμιμη η απόρριψη του αιτήματος του για κανονισμό σύνταξης σʼ αυτόν, μετά την αμετάκλητη ποινική καταδίκη του για το αδίκημα της παθητικής δωροδοκίας, ενώ δεν αντίκειται στην συνταγματική αρχή της αναλογικότητας ή σε άλλη συνταγματική ή υπερνομοθετικής ισχύος διάταξη. Περαιτέρω, ο δεύτερος αιτών ζητεί την αναίρεση της ως άνω αποφάσεως κατά το σκέλος της και μόνο που δέχθηκε ότι η σύνταξή του πρέπει να καταβληθεί αναδρομικά από τις 4-2-2002, ήτοι τριετία από την συντέλεση της τεκμαιρόμενης σιωπηρής απόρριψης της ένστασής του (4-2-2005) και όχι από τις 9-12-1999 ημερομηνία της αυτοδίκαιης έκπτωσης του από την υπηρεσία, προβάλλοντας ότι το Δικαστήριο εσφαλμένα ερμήνευσε και εφάρμοσε τις διατάξεις του άρθρου 60 παρ. 1 του Σ.Κ., ότι με τη διάταξη αυτή εισάγεται προνόμιο υπέρ του Δημοσίου με τη μορφή θεσπίσεως υπέρ αυτού τριετούς παραγραφής, ότι η ρύθμιση αυτή αντίκειται στις διατάξεις του ν. 2462/1997 (Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά δικαιώματα), στο άρθρο 6 παρ. 1 της Σύμβασης της Ρώμης και 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ, καθώς και στην συνταγματική αρχή της ισότητας (άρθρο 4 παρ. 1 του Συντάγματος).

Σύμφωνα με την απορρέουσα από την έννοια του κράτους δικαίου (άρθρα 1 παρ. 3 και 4, 25, 26, 87, 93, 94 και 95 του Συντάγματος) και προβλεπόμενη πλέον ρητώς στο άρθρο 25 παρ. 1 του Συντάγματος, όπως ισχύει μετά την αναθεώρησή του με το Ψήφισμα της 6-4-2001 της Ζ΄ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων, αρχή της αναλογικότητας, ο κοινός νομοθέτης οφείλει, όταν θεσπίζει δυσμενή μέτρα εις βάρος μιας κατηγορίας προσώπων που συνεπάγονται την εξαίρεσή της από έναν αντίστοιχο ευμενή γενικότερο κανόνα δικαίου, να χρησιμοποιεί αντικειμενικά κριτήρια που δικαιολογούνται από λόγους δημοσίου συμφέροντος, τα θεσπιζόμενα δε αυτά επαχθή μέτρα πρέπει να είναι μόνο τα αναγκαία για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού και να τελούν σε άμεση συνάφεια όχι μόνο προς αυτόν τούτον των επιδιωκόμενο σκοπό, αλλά και προς το αντικείμενο της ρυθμίσεως. Με βάση τα προαναφερόμενα κριτήρια, τα επιβαλλόμενα μέτρα πρέπει να είναι αφενός μεν κατάλληλα, ώστε να επιφέρουν το προσδοκώμενο αποτέλεσμα, αφετέρου δε τα απολύτως αναγκαία με την έννοια ότι για την πραγμάτωση του επιδιωκόμενου δημόσιου σκοπού δεν ήταν δυνατή η επιλογή ενός άλλου εξίσου αποτελεσματικού αλλά λιγότερο επαχθούς μέτρου. Σε αντίθετη περίπτωση, αν το επιβαλλόμενο μέτρο είναι τέτοιας έντασης και διάρκειας που υπερακοντίζει καταδήλως τον επιδιωκόμενο σκοπό, συνεπάγεται δηλαδή μειονεκτήματα που είναι δυσανάλογα προς τα πλεονεκτήματα που απορρέουν από την εξυπηρέτηση του δημόσιου αυτού σκοπού αντίκειται στην ως άνω συνταγματική αρχή και η διάταξη που το προβλέπει είναι, ως εκ τούτου, μη εφαρμοστέα (βλ. αποφ. Ολομ. 2797/2011, 44/2009, 1277/2007, 2287/2005, 1492/2002, ΙΙ Τμήμα Ελ. Συν. 1878/2008, 922/2006, 1085/2004, 1376, 1359, 422/2001, 283/2000 κ.ά.).

Στο άρθρο 1 εδάφιο α΄ του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών (Ε.Σ.Δ.Α.) που κυρώθηκε (μαζί με τη σύμβαση) με το άρθρο πρώτο του ν.δ/τος 53/1974 (ΦΕΚ 256, Α΄) και έχει σύμφωνα με το άρθρο 28 παρ. 1 του Συντάγματος αυξημένη έναντι των κοινών νόμων ισχύ, ορίζεται ότι: «Παν φυσικόν ή νομικόν πρόσωπον δικαιούται σεβασμού της περιουσίας του. Ουδείς δύναται να στερηθεί της ιδιοκτησίας αυτού, ειμή δια λόγους δημοσίας ωφέλειας και υπό τους προβλεπόμενους υπό του νόμου και των γενικών αρχών διεθνούς δικαίου όρους». Με τη διάταξη αυτή θεσπίζεται ο γενικός και απόλυτος κανόνας σύμφωνα με τον οποίο κατοχυρώνεται ο σεβασμός της περιουσίας του ατόμου, το οποίο μπορεί να τη στερηθεί μόνο για λόγους δημόσιας ωφέλειας. Στην έννοια της περιουσίας περιλαμβάνονται όχι μόνο τα εμπράγματα δικαιώματα αλλά και τα δικαιώματα «περιουσιακής φύσεως» και τα νομίμως κεκτημένα «οικονομικά συμφέροντα» με συνέπεια, να καλύπτονται από τη διάταξη αυτή και τα ενοχικής φύσεως δικαιώματα και ειδικότερα απαιτήσεις, είτε αναγνωρισμένες με δικαστική ή διαιτητική απόφαση, είτε απλώς γεννημένες κατά το εθνικό δίκαιο, εφόσον υπάρχει νόμιμη προσδοκία ότι μπορούν να ικανοποιηθούν δικαστικά. (Πρακτικά 10ης Συν./24-2-1999 Ολ. Ελ. Συν.). Τέτοιες είναι και οι απαιτήσεις για σύνταξη και κοινωνικοασφαλιστικές εν γένει παροχές (αποφάσεις Ε.Δ.Δ.Α. Αζίνας κατά Κυπριακής Δημοκρατίας της 20-6-2002, Ολομ. Ελ. Συν. 984, 502, 26/2010, 1347, 44/2009, 2442, 1623/2008, 1944/2005, ΙΙ Τμήμα 2072, 1252, 395/2009, 2479, 1989, 1850/2008, 574/2007, 2870, 2747/2006 κ.ά.). Συγκεκριμένα, στην περίπτωση που ένα συμβαλλόμενο Κράτος θεσπίζει μια νομοθεσία, η οποία με τη συνδρομή ορισμένων προϋποθέσεων προβλέπει την αυτόματη καταβολή μιας κοινωνικής παροχής –ανεξάρτητα από το αν η χορήγησή της εξαρτάται ή όχι από την προηγούμενη επιβολή εισφορών– η νομοθεσία αυτή γεννά ένα περιουσιακό συμφέρον, το οποίο εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου για τα άτομα που πληρούν τις προϋποθέσεις που θέτει (ΕΔΔΑ Ελληνικά Διυλιστήρια ΣΤΡΑΝ και Στρατής Ανδρεάδης κατά Ελλάδος της 9-12-1992, Αντωνακόπουλος κ.ά κατά Ελλάδος της 14-12-1999, Γεωργιάδης κατά Ελλάδος της 28-3-2000, Κοκκίνης κατά Ελλάδος της 6-11-2008, Ρεβελιώτης κατά Ελλάδος της 4-12-2008, Πρακτικά της 10ης Γεν. Συν. Ολομ. Ελ. Συν. της 24-2-1999, Ολομ. Ελ. Συν. 984, 502, 26/2010 κ.ά.). Περαιτέρω, από την ίδια ως άνω διάταξη συνάγεται ότι η αναγνωριζόμενη από το υφιστάμενο δίκαιο αξίωση του δημοσίου υπαλλήλου για λήψη συντάξεως, εφόσον αυτός πληροί τις νόμιμες προς τούτο προϋποθέσεις, η οποία (αξίωση) αποτελεί από τη γέννησή της στοιχείο της περιουσίας του, δεν επιτρέπεται να απολεσθεί με νομοθετική ρύθμιση, παρά μόνο εάν συντρέχουν λόγοι πραγματικοί δημοσίου συμφέροντος που να δικαιολογούν την απώλειά της, τηρουμένης πάντοτε μια δίκαιης ισορροπίας μεταξύ των απαιτήσεων του γενικού συμφέροντος και των επιταγών της προασπίσεως του εν λόγω περιουσιακού δικαιώματος. Διαφορετικά, η κατάργηση αυτή της αξίωσης του δημοσίου υπαλλήλου για λήψη σύνταξης δεν συμβιβάζεται προς την προεκτεθείσα υπερνομοθετικής ισχύος διάταξη, αφού τείνει σε αδικαιολόγητη αποστέρηση προστατευόμενου από αυτήν περιουσιακού αγαθού (πρβλ. Ολομ. 2072, 1252/2009, 1623/2008, 2870, 2820, 356/2006, 1944, 636/2005). Σε κάθε περίπτωση, αυτό που το δικαίωμα της ιδιοκτησίας καταλήγει να εγγυάται, εντός ενός διανεμητικού συστήματος, είναι η εξασφάλιση της λειτουργίας των συντάξεων, ήτοι της αναλογικής αναπλήρωσης του απολεσθέντος, λόγω επέλευσης του κινδύνου, εισοδήματος του ασφαλισμένου.

Η διάταξη του άρθρου 62 παρ. 1 περ. β΄ του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (π.δ. 166/2000 και ήδη 169/2007) ορίζει ότι: «Το δικαίωμα σύνταξης χάνεται … αν ο δικαιούχος καταδικαστεί αμετάκλητα είτε όταν ήταν στην ενέργεια είτε ως συνταξιούχος, σε ποινή κάθειρξης για κλοπή, υπεξαίρεση, απάτη, πλαστογραφία, απιστία, παραποίηση, ή σε φυλάκιση για δωροδοκία ή δωροληψία εφόσον τα αδικήματα αυτά στρέφονται κατά του Δημοσίου ή κατά νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου καθώς και αν καταδικασθεί αμετάκλητα για κάποιο από τα αδικήματα των άρθρων 270 και 272 του Ποινικού Κώδικα, όπως αυτά τροποποιήθηκαν με τις διατάξεις του ν.δ. 364/1969. Αν παρασχεθεί χάρη με άρση των συνεπειών ή επέλθει δικαστική αποκατάσταση το δικαίωμα πάλι αποκτάται με τους όρους της παρ. 2 του επόμενου άρθρου». Κατά δε το άρθρο 64 παρ. 1 του ίδιου Κώδικα «η σύζυγος και τα τέκνα αυτού που καταδικάστηκε σύμφωνα με την προηγούμενη διάταξη δικαιούνται με τους όρους του Κώδικα τη σύνταξη που τους ανήκει σαν αυτός που καταδικάσθηκε να είχε πεθάνει». Με την ανωτέρω διάταξη του άρθρου 62 παρ. 1 περ. β΄ του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, η οποία έχει τεθεί για λόγους δημόσιας ωφέλειας (αποτροπή των δημοσίων λειτουργών και υπαλλήλων όταν είναι στην ενέργεια από τη διάπραξη των ανωτέρω αδικημάτων σε βάρος του Δημοσίου και των νπδδ, εξυπηρέτηση της εύρυθμης λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης και εμπέδωση της εμπιστοσύνης του πολίτη στην αξιοπιστία και ακεραιότητα της δημόσιας υπηρεσίας), προβλέπεται η πλήρης απώλεια του δικαιώματος για σύνταξη των υπαλλήλων που καταδικάστηκαν αμετάκλητα, είτε όταν ήταν στην ενέργεια, είτε ως συνταξιούχοι, για τα προαναφερόμενα αδικήματα. Η οριστική όμως απώλεια του συνόλου της σύνταξης και όχι μόνο ποσοστού της, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι μέρος αυτής αντιστοιχεί σε καταβληθείσες από τον υπάλληλο εισφορές και μάλιστα αυτοδικαίως, ήτοι χωρίς να καταλείπεται κανένα περιθώριο διακριτικής ευχέρειας καθώς και η απώλεια όλων των παροχών κοινωνικής ασφάλισης συμπεριλαμβανομένων και των παροχών ασφαλίσεως λόγω ασθενείας, συνιστά μέτρο ιδιαίτερα επαχθές για τον εξελθόντα από την ενεργό υπηρεσία δημόσιο υπάλληλο που τον ακολουθεί μέχρι το πέρας του βίου του και θέτει σε κίνδυνο τη διαβίωσή του, στερώντας από αυτόν τα στοιχειώδη μέσα για την αντιμετώπιση των βιοτικών του αναγκών, σε μια ηλικία, κατά την οποία η δυνατότητα αναπλήρωσης της σύνταξής του, μέσω άλλων πόρων, είναι σε μεγάλο βαθμό αβέβαιη, αν όχι ανύπαρκτη. Άλλωστε, η ποινικώς κολάσιμη συμπεριφορά του υπαλλήλου, ανεξαρτήτως αν είναι πλημμεληματική ή κακουργηματική, δεν τελεί σε άμεση σχέση με το συνταξιοδοτικό καθεστώς αυτού, ώστε να μπορεί να καταστεί κριτήριο για την απώλεια του συνταξιοδοτικού του δικαιώματος, αλλά σχετίζεται άμεσα με την υπηρεσιακή του κατάσταση δυνάμενη να οδηγήσει στην απόλυση του υπαλλήλου. Περαιτέρω, οι προαναφερθείσες δυσμενείς συνέπειες που συνεπάγεται η εν λόγω διάταξη είναι δυσανάλογες προς τον επιδιωκόμενο σκοπό δημοσίου συμφέροντος, καθώς το επιβαλλόμενο μέτρο είναι τέτοιας έντασης και διάρκειας που τον υπερακοντίζει προδήλως, ενώ ο σκοπός αυτός θα μπορούσε να επιτευχθεί με άλλα μέτρα εξίσου αποτελεσματικά αλλά λιγότερο επαχθή. Συνιστά, εκ του λόγου τούτου, κύρωση, η οποία εκτείνεται χρονικά και μετά την έκτιση της ποινής που του επιβλήθηκε και προσβάλλει κατά τούτο την ανθρώπινη αξιοπρέπεια του (άρθρο 2 παρ. 1 του Συντάγμ.), ενώ πλήττει το δικαίωμα ανάπτυξης της προσωπικότητας αυτού(άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγμ.). ʼλλωστε, το γεγονός ότι η σύνταξη του υπαλλήλου μεταβιβάζεται στην οικογένειά του δεν αρκεί για να αποκαταστήσει την ως άνω οριστική και αυτοδίκαιη απώλεια του συνταξιοδοτικού του δικαιώματος δεδομένου ότι, αφενός μεν, το ποσό της σύνταξης που μεταβιβάζεται στην οικογένειά του ανέρχεται στα 7/10 της δικαιούμενης από αυτόν σύνταξης, αφετέρου δε, τίποτε δεν εγγυάται ότι η οικογενειακή του κατάσταση θα συνεχιστεί έτσι στο μέλλον και δεν θα υποστεί μεταβολές. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η ρύθμιση του άρθρου 62 παρ. 1 περ. β του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, η οποία επιβάλλει στην Διοίκηση να εκδώσει, κατά δεσμία αρμοδιότητα, πράξη που συνεπάγεται την αυτοδίκαιη, οριστική και πλήρη στέρηση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος η οποία συνιστά την αναγκαία και ικανή συνθήκη ανατροπής της δίκαιης ισορροπίας μεταξύ των ατομικών δικαιωμάτων και του δημοσίου συμφέροντος, παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας και το άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ και είναι, ως εκ τούτου, ανίσχυρη και μη εφαρμοστέα Και αυτό διότι η πλήρης στέρηση της σύνταξης και μάλιστα με την ως άνω μορφή (οριστική και αυτοδίκαιη) δεν θα μπορούσε να δικαιολογηθεί από το δημόσιο συμφέρον, όσο επιτακτικό και αν ήταν αυτό, γιατί υποβάλλει τον συνταξιούχο σ’ ένα υπερβολικό και δυσανάλογο βάρος (βλ. ΕΔΔΑ υπόθεση Kjartan Asmundsson κατά Ισλανδίας, προσφυγή 6069/00 Απόφ. 12.12.2004). Η περίπτωση βέβαια αυτή είναι διακριτή από τις άλλες περιπτώσεις «ενδιαμέσων μορφών στέρησης» της σύνταξης (όπως η δυνητική πλήρης και η αυτοδίκαιη μερική) κατά τις οποίες είναι ελεγκτέο από το Δικαστήριο κατά πόσο με τις σχετικές ρυθμίσεις ανατρέπεται η δίκαιη ισορροπία μεταξύ του δημοσίου συμφέροντος και των θεμελιωδών δικαιωμάτων του θιγόμενου προσώπου. (απόφ. ΕΔΔΑ της 22-10-2009 Αποστολάκης κατά Ελλάδος, 2797/2011 Ολομ. ΙΙ Τμήμ. 526/2011, 2395/2011, 2499/2011, 2503/2012 και 602/2013). Κατά τη γνώμη όμως του Συμβούλου του Ελεγκτικού Συνεδρίου Γεωργίου Βοΐλη, η στέρηση βάσει του άρθρου 62 παρ. 1 περ. β΄ του Σ.Κ. από δημόσιο υπάλληλο του συνταξιοδοτικού του δικαιώματος λόγω αμετάκλητης ποινικής του καταδίκης για τα ιδιαίτερης ηθικής απαξίας και συνδεόμενα με την υπηρεσία ποινικά αδικήματα της δωροδοκίας και της δωροληψίας συνιστά σκληρό μεν πλην όμως αναγκαία και συνάμα πρόσφορο μέτρο αποτροπής τέλεσης αυτών των αδικημάτων, τα οποία τελούνται πάντοτε εκ δόλου, πλήττουν βάναυσα το δημόσιον συμφέρον για την εξυπηρέτηση του οποίου πρέπει να είναι ταγμένοι οι δημόσιοι υπάλληλοι και αποσκοπούν στον αθέμιτο, παράνομο και προκλητικό πλουτισμό αυτών των υπαλλήλων σε βάρος του κοινωνικού συνόλου και κατά συνέπεια δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι παραβιάζει την ανωτέρω συνταγματική αρχή της αναλογικότητας. Άλλωστε η άποψη αυτή επιρρωννύεται και από το γεγονός ότι ο νομοθέτης σε απόλυτη αρμονία με το άρθρο 21 παρ. 1 του Συντάγματος λειτουργώντας προστατευτικά μεριμνά για την διαβίωση της οικογένειας υπαλλήλου αυτής της κατηγορίας στην οποία και μεταβιβάζεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Η γνώμη όμως αυτή δεν κράτησε.

Στην υπό κρίση υπόθεση, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφαση, το δικάσαν Τμήμα δέχθηκε κατά την ανέλεγκτη αναιρετικά κρίση του ως προς την εκτίμηση των αποδείξεων τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Ο δεύτερος των αιτούντων, τέως τακτικός υπάλληλος της ΙΘ΄ Αθηνών (τέως Κλάδου Εφοριακών με βαθμό Α΄), καταδικάστηκε με την 64600/1996 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών σε φυλάκιση τριών (3) ετών για το αδίκημα της παθητικής δωροδοκίας για νόμιμες πράξεις κατά συναυτουργία (άρθρο 235 Π.Κ.) με τριετή αναστολή, η απόφαση δε αυτή κατέστη αμετάκλητη μετά την απόρριψη της έφεσής του ως ανυποστήρικτης με την 3775/1998 απόφαση του Εφετείου Αθηνών και της οικείας αίτησης αναίρεσης με την 1889/1999 απόφαση του Αρείου Πάγου (ΣΤ΄ Ποινικό Τμήμα). Ειδικότερα, από την 64600/1996 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών προκύπτουν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Ο τακτικός υπάλληλος της ΙΘ΄ Αθηνών (του κλάδου ΔΕ Εφοριακών με βαθμό Α΄) Λ.Σ. ενεργώντας εντός του κύκλου των καθηκόντων του και κατόπιν σχετικής εντολής του Προϊσταμένου του, μετέβη στις 10-7-1996 στο φροντιστήριο ξένων γλωσσών που τηρεί ο φορολογούμενος Χ.Γ. προκειμένου να ενεργήσει έλεγχο των βιβλίων και λοιπών φορολογικών στοιχείων της επιχείρησης αυτής. Από την πρώτη στιγμή της εμφάνισής του στο χώρο του φροντιστηρίου και έως το τέλος Ιουλίου ο ως άνω εφοριακός υπάλληλος αμφισβητούσε την ορθότητα των βιβλίων. Την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου τηλεφωνικώς κάλεσε τον φορολογούμενο Χ.Γ. στην εφορία, όπου αντί να προσδιορίσει τις διαπιστωθείσες δήθεν παραβιάσεις του είπε ότι «τα βιβλία του δεν κάνουν ούτε για μπακάλικο» και απαίτησε το ποσό του ενός εκατομμυρίου δραχμών για να καταλογίσει μικρότερο ποσό, επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι σε περίπτωση τακτικού ελέγχου θα καταλόγιζε τον φορολογούμενο με το ποσό των δεκαπέντε εκατομμυρίων δραχμών. Ο φορολογούμενος αντέτεινε ότι δεν είχε χρήματα για να του δώσει και ο εφοριακός υπάλληλος Λ.Σ. επέμεινε ότι θα του τα δώσει «γιατί έτσι δουλεύει η πιάτσα». Ο φορολογούμενος ενημέρωσε τον εκκαλούντα, τον οποίο είχε γνωρίσει όταν ο τελευταίος διενήργησε αυτοψία στην επιχείρησή του πριν από την έναρξη λειτουργίας της, για το πρόβλημα που αντιμετώπιζε». Ο εφοριακός υπάλληλος Λ.Σ. απαίτησε τηλεφωνικώς στις 4.9.1996 από τον φορολογούμενο Λ.Σ. να του παραδώσει τα χρήματα τονίζοντας ότι ο έλεγχος ήταν προσωρινός. Ο φορολογούμενος Χ.Γ. κατήγγειλε τον εφοριακό Λ.Σ. στην Ασφάλεια – Υπηρεσία Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος, μετέβη δε ακολούθως στην εφορία και στο γραφείο αυτού. Όταν πήγε να του δώσει το ποσό των 600.000 δραχμών ο ως άνω εφοριακός Λ.Σ. αντέτεινε «όχι σε εμένα και όχι πάνω στο γραφείο» και φώναξε τον ως άνω δεύτερο αιτούντα λέγοντας ότι «ο Γ.Χ. έχει κάτι για εμένα πάρτο εσύ» ενώ ο ανωτέρω του είπε να μην τον ανακατεύει και έφυγε. Στην συνέχεια, ο Λ.Σ. είπε στον φορολογούμενο να βάλει τα χρήματα στη σακούλα που ήταν στο γραφείο εκείνος όμως αρνήθηκε. Ο Λ.Σ. φώναξε και πάλι τον αιτούντα λέγοντας «πήγαινε με τον Χ.Γ. κάτι να πάρετε». Ο ως άνω αιτών πρότεινε στον φορολογούμενο να χρησιμοποιήσουν το ασανσέρ και εκεί αυτός του έδωσε τα χρήματα, μόλις δε βγήκαν από το ασανσέρ ο αιτών συνελήφθη από τους αναμένοντες αστυνομικούς Επισημαίνεται ότι ο φορολογούμενος Χ.Γ. κατέθεσε ότι ο εκκαλών «δεν του φάνηκε ενεργά αναμεμειγμένος στην υπόθεση» και ότι είχε δηλώσει στην ασφάλεια ότι τον εκβιασμό τον υφίσταται από τον εφοριακό υπάλληλο Λ.Σ., ο αστυνομικός δε του είπε να «μην τον πειράζει ποιος θα πάρει τα χρήματα γιατί η καταγγελία ήταν συγκεκριμένη». Με βάση τα ως άνω πραγματικά περιστατικά κήρυξε το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών τον αιτούντα ένοχο (παθητικής) δωροδοκίας (άρθρο 235 Π.Κ.) και συγκεκριμένα ένοχο του ότι «στην Αθήνα στις 7-10-1996, ενεργώντας από κοινού με τον Λ.Σ., υπάλληλοι τυγχάνοντες της ΙΘ΄ Δ.Ο.Υ. Αθήνας, απαίτησαν και δέχθηκαν ανταλλάγματα που δεν δικαιούνταν για ενέργειά τους μελλοντική, η οποία είναι αντίθετη στα καθήκοντά τους και ανάγεται στην υπηρεσία τους και συγκεκριμένα απαίτησαν από τον Χ.Γ., ο οποίος διατηρεί φροντιστήριο ξένων γλωσσών στην οδό …., το χρηματικό ποσό των 800.000 δραχμών και έλαβαν τελικώς από αυτόν ως πρώτη δόση το ποσό των 600.000 δραχμών ως αντάλλαγμα, προκειμένου να ενεργήσουν για να του καταλογιστεί ως φόρος εισοδήματος για τα οικονομικά έτη 1993-1994 το ποσό των 2.000.000 δραχμών αντί του ποσού των 15.000.000 δραχμών που θα υποχρεωνόταν κανονικά να καταβάλει εάν οι δηλώσεις του θεωρούνταν ανειλικρινείς από τον πρώτο από τους κατηγορούμενους (τον Λ.Σ.) αφού αυτός ως αρμόδιος υπάλληλος της ΙΘ Αθήνας είχε επιφορτισθεί νομίμως με απόφαση του Οικονομικού Εφόρου της ΙΘ Αθήνας να ελέγξει τα φορολογικά στοιχεία και λοιπά βιβλία της επιχείρησης του Χ.Γ. για τα έτη 1993 και 1994. Σημειώνεται ότι ο πρώτος από τους κατηγορούμενους Λ.Σ. με συνεχή τηλεφωνήματά του προς τον εγκαλούντα τον διαβεβαίωνε ότι αν δεν του κατέβαλε τα 2.000.000 δραχμές θα θεωρούσε τις δηλώσεις του ανειλικρινείς και θα βεβαίωνε παραβάσεις τέτοιες ώστε θα πλήρωνε για φόρο εισοδήματος 15.000.000 δραχμές προκειμένου δε αυτός να συλληφθεί επʼ αυτοφώρω για την παράνομη πράξη του, (ο Χ.Γ.) προσυνεννοήθηκε με την Αστυνομία μετέβη μαζί με αυτούς στο κατάστημα της εν λόγω Εφορίας όπου ο δεύτερος κατηγορούμενος (ήδη δεύτερος αιτών) για τον ίδιο σκοπό όπως προαναφέρθηκε απαίτησε και έλαβε το ποσό των 600.000 δραχμών». Το Β΄ Τριμελές Εφετείο Αθηνών απέρριψε με την 3774/1998 απόφασή του ως αβάσιμη την αίτηση του ανωτέρω (δεύτερου αιτούντος) –ο οποίος μέσω του αδελφού του επικαλέστηκε ασθένεια– για αναβολή εκδίκασης της υπόθεσής του, απέρριψε με την 3775/1998 απόφασή του, την έφεση του εκκαλούντος, κατά της προαναφερόμενης απόφασης του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου, ως ανυποστήρικτη. Κατά της προαναφερόμενης απόφασης του Εφετείου, ο δεύτερος αιτών άσκησε αίτηση αναίρεσης η οποία απορρίφθηκε με την 1889/1999 απόφαση του Αρείου Πάγου με συνέπεια την αμετάκλητη καταδίκη του. Περαιτέρω με την 1032390/27-3-2000 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών διαπιστώθηκε η αυτοδίκαιη έκπτωση του ανωτέρω από την υπηρεσία από τις 9-12-1999, ημερομηνία δημοσίευσης της 1889/1999 απόφασης του Αρείου Πάγου. Κατόπιν τούτων με την 18033/2003 πράξη της 42ης Διεύθυνσης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους απορρίφθηκε η αίτηση αυτού για κανονισμό σύνταξης κατά τις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, κανονίστηκε δε σύνταξη στη σύζυγό του …. και στις δύο κόρες του …. και …. με την αιτιολογία ότι αυτός απώλεσε το συνταξιοδοτικό του δικαίωμα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 62 του π.δ. 166/2000. Κατά της πράξης αυτής ο ανωτέρω άσκησε την 172489/3-11-2004 ένστασή η οποία απορρίφθηκε με την 958/24-5-2006 απόφαση της Επιτροπής Ελέγχου Πράξεων Κανονισμού Συντάξεων κατʼ εφαρμογή του άρθρου 62 του Συνταξιοδοτικού Κώδικα. Ακολούθως, ο ανωτέρω άσκησε έφεση κατά της ως άνω απόφασης της ΕΕΠΚΣ και το δικάσαν Τμήμα με την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, εκτιμώντας τα πραγματικά περιστατικά όπως προέκυπταν από τις ποινικές αποφάσεις και αφού συνεκτίμησε την βαρύτητα του αδικήματος, τις συγκεκριμένες περιστάσεις της καταδίκης αυτού, καθώς και την επιβληθείσα σε βάρος του ποινή φυλάκισης με τριετή αναστολή έκρινε ότι οι συγκεκριμένες περιστάσεις τέλεσης του αδικήματος και καταδίκης αυτού δεν δικαιολογούν την κατʼ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 62 περ. β του π.δ. 166/2000 απώλεια του συνταξιοδοτικού του δικαιώματος η οποία είναι, στην συγκεκριμένη περίπτωση, δυσανάλογη, δεν τελεί σε δίκαιη σχέση ισορροπίας προς τον προαναφερόμενο δημόσιο σκοπό, η πραγμάτωση του οποίου επιδιώκεται με τη ρύθμιση αυτή και ο οποίος μπορεί να επιτευχθεί με άλλο λιγότερο επαχθές και εξίσου αποτελεσματικό μέτρο, όπως είναι η επιβολή εις βάρος του ανωτέρω της πειθαρχικής ποινής της οριστικής παύσης (απόλυσης). Κατέληξε δε, μετά την ως άνω στάθμιση, ότι δεν είναι νόμιμη, στην συγκεκριμένη περίπτωση, η κατʼ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 62 περ. β του π.δ. 166/2000 απόρριψη του αιτήματος του για κανονισμό σʼ αυτόν σύνταξης, με βάση την συνολική συντάξιμη υπηρεσία του, αφού τούτο αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας. Ακολούθως, αφού έκανε εν μέρει δεκτή την έφεσή του, όρισε ότι η σύνταξή του θα του καταβληθεί, σύμφωνα με το άρθρο 60 παρ. 1 του Σ.Κ. και ενόψει του χρόνου συντέλεσης της προσβαλλόμενης τεκμαιρόμενης σιωπηρής απόρριψης (4-2-2005) της ένστασής του από την Επιτροπή Ελέγχου Πράξεων Κανονισμού Συντάξεων, αναδρομικά από τις 4-2-2002, ανέπεμψε δε στην 42η Διεύθυνση του Γ.Λ.Κ. για τον κανονισμό αυτό. Έτσι που αποφάνθηκε το Δικαστήριο τούτο, ορθά κατʼ αποτέλεσμα, αν και με άλλη αιτιολογία, έκρινε ότι η οριστική και πλήρης απώλεια και μάλιστα αυτοδικαίως, του συνταξιοδοτικού δικαιώματος του εξελθόντος από την ενεργό υπηρεσία δημοσίου υπαλλήλου, σε περίπτωση αμετάκλητης ποινικής του καταδίκης για τα αναφερόμενα στη διάταξη του άρθρου 62 παρ. 1 περ. β του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων αδικήματα, συνιστά κύρωση υπερβολικά επαχθή και δυσανάλογη και δεν τελεί σε δίκαιη σχέση ισορροπίας προς τον επιδιωκόμενο σκοπό δημόσιας ωφέλειας αντίκειται δε, κατά τούτο, στην συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, ως εκ τούτου, ο περί του αντιθέτου μοναδικός λόγος αναιρέσεως του Ελληνικού Δημοσίου πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος στην ουσία του καθώς και η αίτηση αναιρέσεως αυτού. Περαιτέρω, είναι απορριπτέα ως συνεκδικαζόμενη μετʼ αυτής λόγω συνάφειάς της, η αίτηση του ……. του …… με την οποία προσβάλλεται η αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση μόνο κατά το σκέλος της εκείνο με το οποίο δέχθηκε, καθʼ ερμηνεία του άρθρου 60 παρ. 1 του Σ.Κ., ότι η σύνταξή του είναι καταβλητέα αναδρομικά από τις 4-2-2002 (τριετής αναδρομή από την συντέλεση της τεκμαιρόμενης σιωπηρής απόρριψης της ένστασής του από την ΕΕΠΚΣ) και όχι από τις 9-12-1999 ημερομηνία αυτοδίκαιης έκπτωσης του από την υπηρεσία, δοθέντος ότι η ανωτέρω διάταξη δεν αντίκειται στο άρθρο 4 παρ. 1 και στο άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος, αφού η αφετηρία της αναδρομικής έκτασης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος δεν συνδέεται με τυχαία και απρόβλεπτα γεγονότα κείμενα εκτός του πεδίου επιρροής του ενδιαφερόμενου, αλλά με συγκεκριμένα γεγονότα όπως, η κατάθεση της αιτήσεως κανονισμού ή αναπροσαρμογής της συντάξεώς του και ή έγκαιρη από τον επιμελή δικαιούχο άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον της ΕΕΠΚΣ κατά της απόρριψης (ρητής ή σιωπηρής) του αιτήματός του από τον Διευθυντή Συντάξεων του ΓΛΚ. Περαιτέρω, η ρύθμιση αυτή δεν εισάγει προνόμιο υπέρ του Δημοσίου με τη μορφή θεσπίσεως υπέρ αυτού τριετούς παραγραφής, όπως αβάσιμα επικαλείται ο δεύτερος των αιτούντων, ούτε συνιστά ιδιόμορφο περιορισμό της οικονομικής του ωφέλειας, διότι θεσπίζεται με αυτήν μια γενική και αντικειμενική ρύθμιση που καθορίζει την αναδρομική έκταση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος που απονέμει ο νόμος. Εξάλλου, η ρύθμιση αυτή είναι συμβατή με το άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ που κατοχυρώνει το σεβασμό της περιουσίας του προσώπου, διότι εξασφαλίζεται μία δίκαιη ισορροπία μεταξύ του επιδιωκόμενου σκοπού δημοσίου συμφέροντος και της προστασίας του περιουσιακού δικαιώματος (όπως είναι το συνταξιοδοτικό δικαίωμα), ενώ διασφαλίζεται εν προκειμένω η εύλογη σχέση αναγκαιότητας που πρέπει να υπάρχει μεταξύ του ως άνω σκοπού και του μέσου που χρησιμοποιείται, το οποίο συνιστά μέτρο επέμβασης στην περιουσία κάθε προσώπου (ΕΔΔΑ, Κοκκίνης κατά Ελλάδος 6-11-2008, Ρεβελιώτης κατά Ελλάδος, 4-12-2008). Επίσης απορριπτέος είναι και ο λόγος ότι η διάταξη του άρθρου 60 παρ. 1 του Σ.Κ. αντίκειται ευθέως στο άρθρο 26 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα που κυρώθηκε με το ν. 2462/1997, αφού εν προκειμένω πρόκειται για ρύθμιση η οποία δικαιολογείται αντικειμενικά και εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον, ήτοι την τήρηση της αρχής της ακρίβειας του προϋπολογισμού και δεν πρόκειται για τις απαγορευόμενες από το ως άνω άρθρο διακρίσεις κυρίως λόγω φυλής, χρώματος, γένους, γλώσσας, θρησκείας κλπ, ώστε να πλήττεται η αποτελεσματική προστασία αυτών και η ίση μεταχείριση τους ενώπιον του νόμου. Περαιτέρω, με την ως άνω διάταξη δεν παραβιάζεται ούτε το άρθρο 2 παρ. 3α του ως άνω Συμφώνου με το οποίο κατοχυρώνεται η ύπαρξη «πρόσφορης προσφυγής» σε περίπτωση παραβίασης των δικαιωμάτων και ελευθεριών του ατόμου, ούτε το άρθρο 6 παρ. 1 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) με το οποίο εξασφαλίζεται το δικαίωμα κάθε προσώπου να δικάζεται η υπόθεσή του δίκαια και αμερόληπτα, αφού οι διατάξεις αυτές δεν απαγορεύουν τη θέσπιση περιορισμού τριετούς αναδρομής των οικονομικών αποτελεσμάτων της κανονιζόμενης το πρώτον ή της αναπροσαρμοζόμενης σύνταξης (βλ. Ολομ. Ε.Σ. 26/2010, 166/2010). Ακολούθως πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμη στην ουσία της και η αίτηση αναίρεσης του ……… και να διαταχθεί η κατάπτωση του παραβόλου που κατατέθηκε από αυτόν για την άσκησή της υπέρ του Δημοσίου (άρθρα 73 παρ. 4 εδάφ. β του ν. 4129/2013, 61 παρ. 3 και 117 του π.δ. 1225/1981).

Για τους λόγους αυτούς

Δικάζει κατʼ αντιμωλία των διαδίκων.

Συνεκδικάζει: α) την από 22-7-2011 (αριθμ. καταθ. 132/2011) αίτηση αναίρεσης του Ελληνικού Δημοσίου και β) την από 12-9-2011 αίτηση αναίρεσης (αριθμ. καταθ. 142/2011) του … κατά της 2674/2010 απόφασης του ΙΙ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Απορρίπτει την αίτηση αναίρεσης του Ελληνικού Δημοσίου.

Απορρίπτει την αίτηση αναίρεσης του … και

Διατάσσει την κατάπτωση του παραβόλου της αναίρεσης αυτής υπέρ του Δημοσίου.

Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 3 Ιουλίου 2013,

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΡΑΒΟΚΥΡΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ-ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ ΚΟΥΛΟΥΜΠΙΝΗ

Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΙΩΑΝΝΑ ΑΝΤΩΝΟΓΙΑΝΝΑΚΗ

Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στις 5 Φεβρουαρίου 2014.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΡΑΒΟΚΥΡΗΣ ΙΩΑΝΝΑ ΑΝΤΩΝΟΓΙΑΝΝΑΚΗ