ΣτΕ Γ΄ Τμ. 741/2024
Πρόεδρος: Ε. Νίκα
Εισηγήτρια: Α.-Μ. Παπαδημητρίου
ΣτΕ Γ΄ Τμ. 742/2024
Πρόεδρος: Γ. Τσιμέκας
Εισηγήτρια: Σ. Παπακωνσταντίνου
Επιλογή και διορισμός Διοικητών νοσοκομείων Ε.Σ.Υ. – Υπουργικές αποφάσεις περί διορισμού μη νομίμως αιτιολογημένες, διότι δεν προκύπτει, ούτε τεκμαίρεται ότι οι εν λόγω επιλογές είναι αποτέλεσμα συγκριτικής ουσιαστικής αξιολόγησης, από την αρμόδια Επιτροπή, των προσόντων όλων των υποψηφίων.
Επιλογή και διορισμός Διοικητών νοσοκομείων Ε.Σ.Υ. – Υπουργικές αποφάσεις περί διορισμού μη νομίμως αιτιολογημένες, διότι δεν προκύπτει, ούτε τεκμαίρεται ότι οι εν λόγω επιλογές είναι αποτέλεσμα συγκριτικής ουσιαστικής αξιολόγησης, από την αρμόδια Επιτροπή, των προσόντων όλων των υποψηφίων.
Α. Από τον συνδυασμό των διατάξεων των νόμων 3329/2005 και 4052/2012 συνάγεται ότι:
(α) Ως Διοικητής νοσοκομείου του Ε.Σ.Υ., o οποίος αποτελεί όργανο διοίκησης αυτού, δύναται να ορισθεί από τον Υπουργό Υγείας πρόσωπο που διαθέτει τα προβλεπόμενα στον νόμο αυξημένα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, ούτως ώστε η διοίκηση των νοσοκομείων, τα οποία συνιστούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και έχουν τη βασική ευθύνη για την άσκηση της υγειονομικής πολιτικής της Χώρας, να ανατίθεται σε πρόσωπα που διαθέτουν τις απαιτούμενες εγγυήσεις για την ορθολογικότερη και αποτελεσματικότερη διαχείριση των υποθέσεών τους, προς προαγωγή της δημοσίας υγείας, που αποτελεί, κατά το άρθρο 21 παρ. 3 του Συντάγματος, υποχρέωση και βασική αποστολή της Πολιτείας.
(β) Λόγω της φύσεως των καθηκόντων, που επιτελούν οι Διοικητές νοσοκομείων (οργάνωση, συντονισμός και έλεγχος της εύρυθμης λειτουργίας όλων των υπηρεσιών τους), με σκοπό την εκπλήρωση των στόχων που θέτει η Πολιτεία στον τομέα της υγείας, καθώς και του διορισμού τους σε θέσεις της κατηγορίας Ειδικών Θέσεων (ΕΘ), με βαθμό πρώτο (οι οποίες προτάσσονται, κατά τον νόμο, των θέσεων όλων των κατηγοριών), ο Υπουργός Υγείας έχει ευρεία διακριτική ευχέρεια να διορίσει τον κατά την κρίση του καταλληλότερο υποψήφιο· απαιτείται, όμως, σε κάθε περίπτωση, η συνοδευόμενη από πίνακα αξιολογικής κατάταξης των υποψηφίων εισήγηση της Επιτροπής Αξιολόγησης προς τον Υπουργό Υγείας, με την οποία εκφέρεται, έστω και εμμέσως, κρίση σχετικά με την υπεροχή ενός υποψηφίου έναντι άλλου ή άλλων, να περιέχει ή να αναφέρεται σε όλα τα αναγκαία για τη διαμόρφωση της κρίσης αυτής στοιχεία περί των προσόντων των υποψηφίων, σε συνάρτηση προς τα καθοριζόμενα στον νόμο και την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος κριτήρια επιλογής, ώστε να τεκμαίρεται ότι η διενεργηθείσα επιλογή είναι αποτέλεσμα συγκριτικής ουσιαστικής αξιολόγησης, από την εν λόγω Επιτροπή, των πραγματικών δεδομένων όλων των υποψηφιοτήτων.
(γ) Δεν απαιτείται, κατ’ αρχήν, ειδικότερη αιτιολογία για την πρόκριση ενός υποψηφίου έναντι των λοιπών εχόντων τα τυπικά προσόντα, εκτός εάν ο παραλειφθείς υποψήφιος υπερέχει καταδήλως ως προς τα ουσιαστικά προσόντα έναντι του προκριθέντος, οπότε απαιτείται, στην περίπτωση αυτή, ειδική αιτιολογία της πρόκρισης, ώστε να καθίσταται δυνατός ο έλεγχος του ακυρωτικού δικαστή προς διαπίστωση της εντός των νομίμων ορίων άσκησης της διακριτικής ευχέρειας της Διοίκησης.
Β. Στις κριθείσες υποθέσεις, το Δικαστήριο διεπίστωσε τα εξής:
(α) Η Επιτροπή Αξιολόγησης αυτοδεσμεύτηκε, όσον αφορά την ακολουθητέα μέθοδο αξιολόγησης των στοιχείων (προσόντων) των υποψηφίων για την κάλυψη των κενών οργανικών θέσεων Διοικητών και Αναπληρωτών Διοικητών σε νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., στις επτά (7) υγειονομικές περιφέρειες της χώρας, ότι θα αξιολογήσει κάθε υποψήφιο με βάση την κλίμακα αξιολόγησης τύπου Likert, με διαβάθμιση από το «Καθόλου» έως «Πολύ καλά», χωρίς περιγραφή της μεθόδου και του τρόπου εφαρμογής της.
(β) από τα πρακτικά της Επιτροπής και τους συνημμένους πίνακες αξιολογικής κατάταξης υποψηφίων (ανά υγειονομική περιφέρεια, νοσοκομείο και θέση) προκύπτει η κατάταξη εκάστου υποψηφίου, χωρίς αιτιολογία, σε μία από τις προβλεπόμενες βαθμίδες αξιολόγησης, [Πολύ καλά (4-5) – Καλά (3-4) –Μέτρια (2-3) –Λίγο (1-2) -Πολύ λίγο (0-1)], στο πλαίσιο της οποίας όλοι οι καταταγέντες θεωρούνται ως «ισοψηφούντες».
(γ) στην εισήγηση-πρακτικό της Επιτροπής δεν γίνεται καν απλή παράθεση των στοιχείων εκάστου υποψηφίου, τα οποία ελήφθησαν υπόψη για την κατάταξη αυτού σε μία εκ των ανωτέρω βαθμίδων αξιολόγησης, ώστε να τεκμαίρεται ότι η συγκεκριμένη επιλογή είναι το αποτέλεσμα συγκριτικής ουσιαστικής αξιολόγησης, από την Επιτροπή, των προσόντων όλων των υποψηφίων, όπως, κατά τα ανωτέρω, απαιτείται.
Με τα δεδομένα αυτά, το Γ΄ Τμήμα του ΣτΕ έκρινε ότι η εισήγηση-πρακτικό της Επιτροπής Αξιολόγησης και οι συνημμένοι σε αυτό πίνακες αξιολογικής κατάταξης υποψηφίων για τις επίδικες θέσεις Διοικητών δύο (2) νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ. δεν συνετάγησαν νομίμως και, επομένως, οι αποφάσεις του Υπουργού Υγείας, με τις οποίες υιοθετήθηκε η εν λόγω εισήγηση και διορίστηκαν οι Διοικητές των ως άνω νοσοκομείων από «ισοψηφούντες υποψηφίους της πρώτης σειράς κατάταξης του πίνακα αξιολογικής κατάταξης», στερούνται νόμιμης αιτιολογίας και πρέπει να ακυρωθούν, να αναπεμφθούν δε οι υποθέσεις στη Διοίκηση για νέα νόμιμη κρίση.