Εκπαιδευτικοί – Αρχές ισότητας και αξιοκρατίας – Μοριοδότηση προϋπηρεσίας εκπαιδευτικών στην Ιδιωτική Εκπαίδευση

Προκήρυξη ΑΣΕΠ 1ΓΕ/2023 για διορισμό μονίμων εκπαιδευτικών της Α/θμιας Εκπαίδευσης. Αντισυνταγματικότητα διατάξεων του ν. 4589/2019 και της Προκήρυξης που απαγορεύουν την προσμέτρηση, σε διαγωνιστικές διαδικασίες πρόσληψης εκπαιδευτικών στη Δημόσια Εκπαίδευση, των μορίων της προϋπηρεσίας τους σε ιδιωτικά σχολεία. Εφόσον η εκπαιδευτική προϋπηρεσία γενικώς αποτελεί κριτήριο επιλογής που συνάδει με τις αρχές της ισότητας και αξιοκρατίας, λαμβανομένων υπόψη της κατά το Σύνταγμα και το ν. 682/1977 συνάφειας της δημόσιας και ιδιωτικής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και της ταυτότητας των προσόντων των εκπαιδευτικών που υπηρετούν σ’ αυτές, καθώς και της αναγνώρισης της ιδιωτικής προϋπηρεσίας, σε ειδικές περιπτώσεις, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι αυτή, κατ’ αρχήν, ποιοτικά δεν διαφοροποιείται από την παρασχεθείσα σε δημόσια εκπαιδευτήρια, η καθ’ ολοκληρίαν μη μοριοδότηση, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4589/2019, κατά τη διαδικασία σύνταξης των πινάκων κατάταξης, της προϋπηρεσίας στην ιδιωτική εκπαίδευση, με μόνη εξαίρεση τις περιπτώσεις της απόλυσης λόγω κατάργησης της σχολικής μονάδας ή τμήματος ή λόγω καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, κατά την περ.ζ΄ της παρ.4 του άρθρου 61 του ν.4589/2019, παραβιάζει τις συνταγματικές αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας, οι οποίες διέπουν την απασχόληση στη δημόσια υπηρεσία και υπερακοντίζει τον σκοπό του νόμου, που έγκειται στον διορισμό στη δημόσια εκπαίδευση των πλέον άξιων και έμπειρων από τους υποψήφιους, ώστε να εκπληρωθεί με τον λυσιτελέστερο τρόπο η εκ του άρθρου 16 παρ.2 του Συντάγματος κρατική υποχρέωση προς παροχή παιδείας υψηλού επιπέδου. Μόνη η διαφοροποίηση στον τρόπο προσλήψεως των ιδιωτικών εκπαιδευτικών, δεν αποτελεί επαρκές αιτιολογικό έρεισμα της μη αναγνωρίσεως της προϋπηρεσίας αυτών, δοθέντος ότι πρόκειται για κριτήριο το οποίο δεν συνάπτεται με την ικανότητα των υποψηφίων να ασκήσουν εκπαιδευτικό έργο. Δεκτή η αίτηση ακυρώσεως. Ακυρώνεται ο οριστικός αξιολογικός πίνακας της Προκηρύξεως ΑΣΕΠ 1ΓΕ/2023 κατά το μέρος του που παραλείπει τους αιτούντες.

Παραπομπή ζητήματος συνταγματικότητας στην Ολομέλεια, σύμφωνα με το άρθρο 161 παρ. 1 του ν. 4700/2020. Κατάργηση, με τη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 1 του ν. 4488/2017, της διάταξης της περίπτωσης β’ του άρθρου 62 του Συνταξιοδοτικού Κώδικα (π.δ.169/2007), με συνέπεια την απόληψη από επίορκο υπάλληλο, παρανομήσαντα σε βάρος του δημοσίου ή ν.π.δ.δ. και αμετακλήτως καταδικασθέντα, σύνταξης του αυτού ύψους με τον ευόρκως υπηρετήσαντα. Η νέα ρύθμιση δεν τελεί σε αντίθεση με τη συνταγματική αρχή της ισότητας (4 παρ. 1 Συντ.) και την απορρέουσα από αυτή αρχή της αξιοκρατίας. Σαφής δικαιοπολιτική επιλογή του νομοθέτη να αποσυνδέσει πλήρως την ποινικά κολάσιμη συμπεριφορά των υπαλλήλων από την οιασδήποτε έκτασης (ολική ή μερική) οριστική απώλεια του συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Η ρύθμιση αυτή δεν δύναται να θεωρηθεί ότι εξομοιώνει αυθαίρετα ευόρκως υπηρετήσαντες και επίορκους υπαλλήλους, δοθέντος ότι και ο επίορκος υπάλληλος παρείχε επί μακρόν υπηρεσίες επί τη βάσει νομίμως συσταθείσας δημοσιοϋπαλληλικής σχέσης, διαθέτοντας τα απαιτούμενα τυπικά προσόντα της θέσης του, έχοντας καταβάλει ασφαλιστικές εισφορές και έχοντας συμπληρώσει τις χρονικές προϋποθέσεις για τη θεμελίωση δικαιώματος σύνταξης από το Δημόσιο. Η ποινικώς κολάσιμη συμπεριφορά των υπαλλήλων δεν συνιστά πρόσφορο κριτήριο δυνάμενο να δικαιολογήσει, κατά τρόπο συνταγματικώς ανεκτό, την εξαίρεσή τους από το δικαίωμα σύνταξης. Τυχόν αναλογική μείωση του ύψους της σύνταξης αμετακλήτως καταδικασθέντος υπαλλήλου που προέβη σε έκνομες δραστηριότητες κατά την άσκηση των υπηρεσιακών του καθηκόντων, θα συνιστούσε πράξη νομοθέτησης και, επομένως, ανεπίτρεπτη (άρθρο 26 Συντ.) επέμβαση του δικαστή στα έργα της νομοθετικής εξουσίας.
Αντίθετη μειοψηφία: Σε συνέχεια της διαπιστούμενης αντισυνταγματικότητας και ελλείψει ειδικής προς τούτο νομοθετικής ρύθμισης -και μέχρι τη θέσπιση αυτής- στο πλαίσιο της παροχής δικαστικής προστασίας και εφαρμογής των γενικών αρχών της αναλογικότητας και της αναλογικής ισότητας, το Δικαστήριο δύναται να προβεί σε πρωτογενή καθορισμό του ύψους της καταβλητέας σύνταξης.