1. Προκαταρκτικό/Προπαρασκευαστικό στάδιο, ο αόρατος πρωταγωνιστής
Η διαμεσολάβηση δεν ξεκινά ξαφνικά την ημέρα που συναντιούνται τα μέρη με το διαμεσολαβητή. Απαιτείται ένα προκαταρκτικό στάδιο που ο διαμεσολαβητής προετοιμάζει τη διαδικασία. Το στάδιο αυτό είναι ζωτικότατης σημασίας, αφού μη σωστή προετοιμασία της διαδικασίας μπορεί να έχει σοβαρότατες συνέπειες στην επίτευξη της συμφωνίας, γι’ αυτό και το στάδιο αυτό το αποκαλώ «ο αόρατος πρωταγωνιστής». Κατά το στάδιο αυτό λαμβάνουν χώρα οι πρώτες επαφές (συνήθως τηλεφωνικές) των μερών ή συνηθέστερα των πληρεξούσιων δικηγόρων τους με το διαμεσολαβητή ή με το Κέντρο παροχής υπηρεσιών διαμεσολάβησης.
Ο διαμεσολαβητής ελέγχει αν όλα τα μέρη συμφωνούν να προσφύγουν στη διαμεσολάβηση, ενημερώνει τα μέρη ότι η εμπιστευτικότητα και το απόρρητο ισχύει και σε αυτό το στάδιο της διαδικασίας, βοηθάει να καταρτισθούν εγγράφως οι όροι της συμφωνίας για προσφυγή στη διαμεσολάβηση, συμπεριλαμβανομένου και του απορρήτου της διαδικασίας, επιβεβαιώνει ότι τα μέρη κατέληξαν ότι αυτός θα είναι ο διαμεσολαβητής της υπόθεσής τους και ότι ο ίδιος δεν έχει κώλυμα ή σύγκρουση συμφερόντων, καθώς και αν θα υπάρξει και βοηθός διαμεσολαβητή ή συνδιαμεσολαβητής και συναποφασίζουν το πού, πότε, παρισταμένων ποίων θα λάβει χώρα η διαμεσολάβηση. Στην ελληνική έννομη τάξη, είναι υποχρεωτική η παράσταση των μερών με τους πληρεξούσιους δικηγόρους τους και θεωρώ ότι η παρουσία των δικηγόρων στη διαδικασία είναι πολύ σημαντική και εποικοδομητική. Ειδικά σε υποθέσεις που εμφανίζουν μεγαλύτερη πολυπλοκότητα και προφανώς απαιτούνται εξειδικευμένες γνώσεις, τα μέρη συνοδεύονται και από άλλους συμβούλους, όπως οικονομικούς, τεχνικούς κ.λπ. Ενδιαφέρον για το διαμεσολαβητή παρουσιάζει και το να γνωρίζει αν κάποιο από τα μέρη είναι άλλης πολιτισμικής προέλευσης, ώστε να μπορεί να κατανοήσει τους τρόπους συμπεριφοράς αυτού του μέρους, αλλά και για να είναι ο ίδιος ο διαμεσολαβητής απαλλαγμένος από προκαταλήψεις και στερεότυπα και μέσα από τη γνώση αυτή να μπορέσει να δημιουργήσει διαύλους επικοινωνίας, αφού η επικοινωνία σε κάθε κουλτούρα έχει διαφορετικό ύφος. Επίσης θα πρέπει συμφωνηθεί και ο τρόπος αμοιβής του διαμεσολαβητή και η καταβολή της αμοιβής αυτής προκαταβολικά. Κατά το προκαταρκτικό στάδιο, συμφωνείται μεταξύ των μερών και του διαμεσολαβητή, να γίνει ανταλλαγή, μεταξύ των μερών, φακέλων, στους οποίους περιέχονται μια περίληψη της διαφωνίας και των θέσεων του κάθε διαδίκου, καθώς και τα αποδεικτικά έγγραφα των ισχυρισμών του κάθε μέρους και αντίστοιχα, αντίγραφο του κάθε φακέλου αποστέλλεται και στο διαμεσολαβητή σε χρονικό διάστημα συμφωνημένο με τα μέρη πριν από την ημέρα της διαμεσολάβησης, για να ενημερωθεί ο διαμεσολαβητής για τη διαφωνία και για να προετοιμασθεί για τη διαμεσολάβηση. Ο διαμεσολαβητής, μεριμνά για την εξεύρεση κατάλληλων χώρων, διαμορφώνει το χώρο, μεριμνά για την πόση και βρώση των μερών. Στο στάδιο αυτό, καλό είναι ο διαμεσολαβητής να ρωτάει αν τα μέρη είναι γνώστες της διαδικασίας της διαμεσολάβησης, καθώς και για το ποια είναι η εκπροσωπευτική ικανότητα των παρισταμένων φυσικών προσώπων. Γενικά, στο προπαρασκευαστικό στάδιο, ο διαμεσολαβητής προνοεί για καθετί, ώστε να φαίνεται στα μέρη ότι η διαδικασία έχει απόλυτα φυσική ροή, σαν τρεχούμενο νερό και να νοιώθουν άνετα και ασφαλή και να εμπιστευτούν το διαμεσολαβητή και τη διαδικασία.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΔΗΜΟΣΘ. ΣΚΟΡΔΑΚΗ
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ & ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΜΕΝΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΡΙΑ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΡΙΑ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΩΝ
SOLICITOR Αγγλίας & Ουαλίας
Πηγή: «Η ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΝΟΜΟ 3898/2010 – ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ» Βασιλική Σκορδάκη, Αθήνα 2012