Ιατρική αμέλεια, θάνατος ασθενούς που οφείλεται σε πράξεις και παραλείψεις των οργάνων του Νοσοκομείου, οι οποίες έλαβαν χώρα κατά το προεγχειρητικό, το εγχειρητικό και το μετεγχειρητικό στάδιο. Το ιατρικό προσωπικό του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών παρέλειψε να ενημερώσει τον ασθενή τόσο ως προς τη διαγνωστική δυσχέρεια, όσο και ως προς την ενδεδειγμένη θεραπεία για καθεμιά από τις διαφορετικές διαγνώσεις, τον βαθμό επικινδυνότητας, το ποσοστό αποτυχίας και τις πιθανές επιπλοκές της επέμβασης, σε περίπτωση που αυτή ήταν ενδεδειγμένη, με αποτέλεσμα να διενεργήσει την πιο πάνω ιατρική πράξη, χωρίς τη συναίνεση του ασθενούς κατά παράβαση του άρθρου 5 της Διεθνούς Σύμβασης του Οβιέδο και του άρθρου 47 του ν. 2071/1992.
Αποκατάσταση της τεράστιας ψυχικής οδύνης που υπέστησαν οι συγγενείς του θανόντος, κατ’ άρθρο 105 του ΕισΝΑΚ (ευθύνη του Δημοσίου προς αποζημίωση). Παράνομη δε πράξη ή παράλειψη οργάνου του Δημοσίου υπάρχει, όχι μόνον όταν παραβιάζεται συγκεκριμένη διάταξη νόμου, αλλά και όταν παραλείπονται τα ιδιαίτερα καθήκοντα και οι υποχρεώσεις που προσιδιάζουν στη συγκεκριμένη δημόσια υπηρεσία και προσδιορίζονται από την κείμενη εν γένει νομοθεσία, τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις αρχές της καλής πίστης. Η αστική ευθύνη του κράτους, σύμφωνα με το άρθρο 105 του ΕισΝΑΚ, είναι αντικειμενική, ανεξάρτητη, δηλαδή, από τυχόν υπαιτιότητα των κρατικών οργάνων που εξέδωσαν ή παρέλειψαν να εκδώσουν την παράνομη πράξη ή διενήργησαν ή παρέλειψαν να διενεργήσουν την υλική ενέργεια. Για τη θεμελίωση της κατ’ άρθρο 105 ΕισΝΑΚ ευθύνης του Δημοσίου απαιτείται να υπάρχει και αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της κατά τα ανωτέρω παράνομης πράξης ή παράλειψης και της επελθούσας ζημίας. Αιτιώδης δε σύνδεσμος υπάρχει όταν, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, η πράξη ή η παράλειψη είναι επαρκώς ικανή (πρόσφορη), κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, να επιφέρει τη ζημία. Ο κατά τα ανωτέρω αιτιώδης σύνδεσμος υφίσταται όταν, σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας, η φερόμενη ως ζημιογόνος πράξη ή παράλειψη ή υλική ενέργεια ήταν εξ αντικειμένου ικανή και πρόσφορη, κατά την συνήθη πορεία των πραγμάτων και εν όψει των ειδικών συνθηκών της συγκεκριμένης περιπτώσεως, να επιφέρει το ζημιογόνο γεγονός. Εύλογη αποζημίωση
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Α΄
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 14 Μαΐου 2018, με την εξής σύνθεση: Σπ. Χρυσικοπούλου, Aντιπρόεδρος, Προεδρεύουσα, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Τμήματος, που είχε κώλυμα, Κ. Κουσούλης, Κ. Κονιδιτσιώτου, Σύμβουλοι, Β. Ανδρουλάκης, Χ. Χαραλαμπίδη, Πάρεδροι. Γραμματέας η Αικ. Ιγγλέση.
Για να δικάσει την από 14 Σεπτεμβρίου 2015 αίτηση:
των: 1) Ελληνικού Δημοσίου, το οποίο παρέστη με την Κωνσταντίνα Μαρίνου, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και 2) Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών, το οποίο δεν παρέστη,
κατά των: 1) …, 2) …, κατοίκων Παπάγου Αττικής (…) και 3) …, κατοίκου Βριλησσίων Αττικής (…), οι οποίοι παρέστησαν με τον δικηγόρο Λεονάρδο Μωραΐτη (Α.Μ. 12853), που τον διόρισαν με πληρεξούσιο.
Με την αίτηση αυτή τα αναιρείοντα επιδιώκουν να αναιρεθεί η υπ’ αριθμ. 6933/2014 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της εισηγήτριας, Παρέδρου Χ. Χαραλαμπίδη.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε την πληρεξούσια του αναιρεσείοντος Ελληνικού Δημοσίου, η οποία ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους αναιρέσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση και τον πληρεξούσιο των αναιρεσίβλητων, ο οποίος ζήτησε την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι
Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α
Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο ν Ν ό μ ο
1. Επειδή, για την άσκηση της κρινόμενης αίτησης από το Ελληνικό Δημόσιο, υπηρεσία του οποίου είναι, κατά τα εκτιθέμενα στην 3η σκέψη, το Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, δεν απαιτείται καταβολή παραβόλου.
2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται η αναίρεση της 6933/2014 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, με την οποία, αφού έγινε δεκτή έφεση των αναιρεσιβλήτων κατά της 18895/2009 απόφασης του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών και εξαφανίστηκε η πρωτόδικη απόφαση, έγινε εν μέρει δεκτή αγωγή των αναιρεσιβλήτων και αναγνωρίστηκε η υποχρέωση του αναιρεσείοντος Ελληνικού Δημοσίου να καταβάλει 200.000 ευρώ στην πρώτη αναιρεσίβλητη και 100.000 ευρώ σε καθέναν από τους δεύτερο και τρίτη των αναιρεσιβλήτων, εντόκως, με επιτόκιο 6%, ως χρηματική ικανοποίηση για την ψυχική οδύνη που υπέστησαν από τον θάνατο του …, συζύγου της πρώτης και πατέρα του δεύτερου και της τρίτης, ο οποίος προκλήθηκε, κατά το δικάσαν δικαστήριο, κατά τη νοσηλεία του θανόντος στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών από παράνομη παράλειψη ιατρού υπηρετούντος στο νοσοκομείο αυτό.
3. Επειδή, το Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών και δεύτερο των αναιρεσειόντων αποτελεί ανεξάρτητη υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού, υπαγόμενη στον Υπουργό Εθνικής Άμυνας διαμέσου του Α/ΓΕΝ (βλ. σχετικώς τον νόμο ΑΦΟΖ΄ της 11ης.12.1887 «Περί συστάσεως ναυτικού νοσοκομείου και θεραπευτηρίου», Α΄ 336, το π.δ. 27.4/4.10.1926 με τίτλο «Κανονισμός Ναυτικών Νοσοκομείων», Α΄ 348, σε συνδυασμό με το άρθρο 1 παρ. 1 της υπ’ αριθμ. Φ.073.2.7/4/93/Σ.2813/22.10.1993 απόφασης του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (Γ.Ε.Ν.) με την οποία εγκρίθηκε ο «Κανονισμός Οργανώσεως και Λειτουργία του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών» και το άρθρο 5 παρ. 2 του ν. 2292/1995, Α΄ 35). Συνεπώς, η κρινόμενη αίτηση καθ’ ο μέρος ασκείται από το Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, το οποίο δεν έχει αυτοτελή νομική προσωπικότητα σε σχέση με το πρώτο των αναιρεσειόντων και μόνο νομιμοποιούμενο ενεργητικώς για την άσκηση της αίτησης αυτής Ελληνικό Δημόσιο, πρέπει να απορριφθεί λόγω έλλειψης ενεργητικής νομιμοποίησης του νοσοκομείου (βλ. ΣτΕ 2265/2017, 717/2018). 4. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση προκύπτουν τα εξής: Ο …, αντιναύαρχος σε αποστρατεία, σύζυγος της πρώτης αναιρεσίβλητης και πατέρας του δεύτερου και της τρίτης των αναιρεσιβλήτων, υποβλήθηκε στις 28.6.2005 σε αξονική τομογραφία Ο.Μ.Σ.Σ. στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών. Στο από 28.6.2005 πόρισμα της εξέτασης αυτής που υπογράφεται από τον ιατρό …, ΥΠΧΟ (Ι) Π.Ν.). αναφέρεται ότι: «… παρατηρείται διάταση της κοιλιακής αορτής (εύρος αγγείου 3,8 εκατοστά) καθώς και η παρουσία έκκεντρης αποτιτάνωσης μάλλον μηνοειδούς μορφολογίας, ευρήματα που θέτουν ισχυρή υπόνοια (χρόνιου;) διαχωρισμού. Συνιστάται περαιτέρω διερεύνηση με CT ή MRL». Στις 5.8.2005 ο Σ.Δ. υποβλήθηκε στο ίδιο Νοσοκομείο σε υπολογιστική τομογραφία άνω και κάτω κοιλίας, στο πόρισμα της οποίας αναφέρονται τα εξής: «… 2 εκατοστά ουραίως της έκφυσης της (ΑΡ) νεφρικής αρτηρίας απεικονίζεται σακοειδές ανεύρυσμα μεγίστης διαμέτρου 4 εκατοστών. Η βλάβη προβάλλει κοιλιακώς και προς τα (ΔΕ), εκτείνεται ουραίως κατά 3,5 εκατοστά, παρατηρείται δε ευμεγέθης θρόμβος μέγιστου πάχους 2 εκατοστά ο οποίος καταλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα του αυλού. Ελεύθερη απεικονίζεται η έκφυση των κοινών λαγονίων αρτηριών αμφοτερόπλευρα. Δεν παρατηρούνται διογκωμένοι λεμφαδένες στον παραορτικό χώρο καθώς και στην ελάσσονα πύελο». Στις 25.8.2005, ο ανωτέρω προσήλθε στην κλινική “Ιατρικό Αθηνών” Αμαρουσίου και υποβλήθηκε σε εκλεκτική ψηφιακή αγγειογραφία αορτικού τόξου, αγγείων τραχήλου, εγκεφάλου, νεφρικών αρτηριών – κοιλιακής αορτής και κάτω άκρων, κατά την οποία διαπιστώθηκαν τα εξής: «… Η ανιούσα αορτή και η θωρακική αορτή απεικονίζεται ελαφρώς διατεταμένη … Οι νεφρικές αρτηρίες σκιαγραφούνται φυσιολογικές. Παρατηρείται η ύπαρξη ψευδοανευρύσματος στο περιφερικό τμήμα της κοιλιακής αορτής στο δεξιό τοίχωμα αυτής. Η κοινή και η έξω λαγόνιος, η κοινή, η εν τω βάθει και η επιπολής μηριαία αρτηρίες όπως επίσης η ιγνυακή και οι αρτηρίες της κνήμης αμφοτεροπλεύρως ελέγχονται φυσιολογικές». Την ίδια ημέρα, ο Σ.Δ. εισήλθε για νοσηλεία στη Θωρακοχειρουργική Κλινική του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών με αιτία εισόδου: «ανεύρυσμα θωρακικής και κοιλιακής αορτής». Αφού δε διενεργήθηκε σ’ αυτόν αγγειογραφικός έλεγχος, εξήλθε την επόμενη (26.8.2005) «σε καλή κατάσταση λαβών οδηγίες» [βλ. την από 25.8.2005 ιατρική ένδειξη εισαγωγής, το σχετικό φύλλο νοσηλείας και τη σύνοψη νοσηλείας, τα οποία υπογράφονται από τον Διευθυντή της πιο πάνω κλινικής, …, Πλοίαρχο (Ι)]. Στις 13.9.2005 ο ασθενής υποβλήθηκε σε εξετάσεις στο Εργαστήριο Αναπνευστικής Λειτουργίας του ίδιου Νοσοκομείου, από τις οποίες διαπιστώθηκε: «Σπυρομετρία εντός φυσιολογικών – Κλινικώς ουδέν – Δύναται να χειρουργηθεί» [βλ. σχετικό έγγραφο, υπογραφέν από τον Κ. Βέργο Πλοίαρχος (Ι), Ειδικό πνευμονολόγο]. Στις 27.9.2005 ο ασθενής εισήλθε στο ίδιο Νοσοκομείο με αιτία εισόδου «ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής» (βλ. σχετικό φύλλο νοσηλείας), συμφώνως δε με τα αναφερόμενα στο έγγραφο με τίτλο «ΠΟΡΕΙΑ ΝΟΣΟΥ», το οποίο υπογράφεται από τον Αντ. Παπαγεωργίου, Αντιπλοίαρχο (Ι) ΠΝ, Αγγειοχειρουργό, Διευθυντή Αγγειοχειρουργικού Τμήματος, ακολούθησε προεγχειρητικός έλεγχος και στις 29.9.2005 εγχείρηση για: «Υπονεφρικό Ανεύρυσμα Κοιλιακής Αορτής, Σακκοειδές, Αορτο–άμφω- λαγόνιος παράκαμψη (μόσχευμα 18-9 mm)» με χειρουργό τον πιο πάνω ιατρό, Αντ. Παπαγεωργίου. Περαιτέρω, στο ίδιο έγγραφο αναφέρονται τα ακόλουθα: «Ο ασθενής διακομίζεται-μεταφέρεται-διασωληνωμένος στη ΜΕΘ. Άκρα θερμός. Ψηλαφητές μηριαίες και περιφερικές σφίξεις κάτω άκρων. Αιμοδυναμικώς σταθερός … Στις 29.9.2005 (19.30) Αποδιασωλήνωση του ασθενούς. Καλή επικοινωνία με το περιβάλλον. Αναφέρει αδυναμία και αίσθημα αιμωδίας στα κάτω άκρα ως και απώλεια μυϊκής ισχύος ιδίως (Αρ). Από την κλινική εξέταση δεν ψηλαφώνται σφύξεις στα κάτω άκρα. Ο ασθενής υπεβλήθη σε C-T scan angiography, η οποία έδειξε θρόμβωση του μοσχεύματος. Αποφασίσθηκε η επείγουσα (εκ νέου) μεταφορά του ασθενούς στο χειρουργείο με σκοπό την επαναγγείωση των άκρων, αφού προηγουμένως ενημερώθηκαν οι οικείοι του (η σύζυγος). ΕΓΧΕΙΡΗΣΗ – ΕΚΤΑΚΤΟ. Θρόμβωση Υπονεφρικού Μοσχεύματος Κοιλιακής Αορτής Μασχαλο-αμφω-μηριαία-παράκαμψη με μόσχευμα 8 mm. Xειρουργός: Παπαγεωργίου … Ο ασθενής ανένηψε καλώς – Μεταφορά στην ΜΕΘ διασωληνωμένος. Άκρα θερμά, ψηλαφητές σφίξεις στα κάτω άκρα». Επίσης, στο σχετικό με την πρώτη από τις προαναφερθείσες χειρουργικές επεμβάσεις Πρακτικό Επέμβασης, το οποίο υπογράφεται – αντί του Διευθυντή του Τμήματος αυτού, Α. Παπαγεωργίου – από τον Αχιλλέα Ψήφη, Υποπλοίαρχο – Αγγειοχειρουργό, επιμελητή του Αγγειοχειρουργικού Τμήματος, αναφέρονται τα ακόλουθα: «… ΠΡΟΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ: Σακοειδές ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής (μεγίστης διαμέτρου 4,6 cm) και κοινών λαγονίων (μεγίστης διαμέτρου 1,2 cm) … ΤΟΜΗ: Μέση υπερ-υπομφάλειος από την ξιφοειδή απόφυση μέχρι την ηβική σύμφυση. ΕΥΡΗΜΑΤΑ: Σακοειδές ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής (ΜΔ 4.6 cm), αρχόμενο κάτωθεν των νεφρικών και εκτεινόμενο μέχρι του διχασμού των κοινών λαγονίων. ΠΟΡΕΙΑ: Διενεργείται διατομή δέρματος, υποδορίου ιστού, απονεύρωση πρόσθιου κοιλιακού τοιχώματος και τοιχωματικού περιτόναιου. Ελέγχονται η θέση του ρινογαστρικού σωλήνα και τα όργανα της περιτοναϊκής κοιλότητας. Το σύνολο του λεπτού εντέρου τοποθετείται σε πλαστική σακούλα έξωθεν της περιτοναϊκής κοιλότητας και επί τα δεξιά του αρρώστου ενώ το εγκάρσιο κόλο απωθείται προς τα άνω. Ακολούθως ανεγείρεται σε πτυχή και διανοίγεται το οπίσθιο περιτόναιο μεταξύ δωδεκαδακτύλου και κάτω μεσεντέριας φλέβας μέχρι το ύψος της (αρ) νεφρικής φλέβας. Παρασκευάζεται υπονεφρικά ο αυχένας του ανευρύσματος εκατέρωθεν μέχρι την σπονδυλική στήλη. Το ανεύρυσμα παρασκευάζεται με επέκταση της τομής στο οπίσθιο περιτόναιο προς τα κάτω και διερχόμενης δια του αορτικού διχασμού επεκτείνεται προς τα (δε) μέχρι της αποκάλυψης της (δε) κοινής, έσω και έξω λαγονίου, οι οποίες παρασκευάζονται και διεκβάλλονται δις με ομφαλόρραμμα. Με νέα τομή στο οπίσθιο περιτόναιο προς τα αριστερά του αορτικού διχασμού αποκαλύπτονται και ομοίως παρασκευάζονται η (αρ) κοινή, έσω και έξω λαγόνιος και διεκβάλλονται δις με ομφαλόρραμμα. Μετά από γενικό ηπαρινισμό (5000 μονάδες ηπαρίνης bolus i.v.), αποκλείονται με λαβίδες αρχικά η κυκλοφορία κεντρικά υπονεφρικά στην αορτή και ακολούθως στις έξω και έσω λαγόνιες αρτηρίες άμφω. Ακολούθως διανοίγεται επιμήκως το ανεύρυσμα στην αορτή και στις κοινές λαγόνιες και κενούται από το αθηρωματικό και θρομβωτικό υλικό. Συρράπτονται εντός του σάκου τα αιμορραγούντα στόμια των οσφυικών αρτηριών με μεμονωμένες ραφές με ράμμα Prolene 3/0. Παρατηρείται προπέτεια του οπισθίου τοιχώματος της αορτής συνεπεία προσθίου οστεόφυτου 03 σπονδύλου. Στη συνέχεια η αορτή διατέμνεται εγκαρσίως και περιμετρικώς στο ύψος του αυχένα του ανευρύσματος. Τοποθετείται διχαλωτή πρόθεση (D: 16×8 mm, polyethylene), ανάλογη της διαμέτρου της αορτής, που αναστομώνεται τελικο – τελικά με την αορτή με ράμμα Prolene 3/0 με δύο βελόνες και ραφή συνεχή, αρχόμενη από το οπίσθιο τοίχωμα και συνεχιζόμενη εκατέρωθεν προς το πρόσθιο τοίχωμα. Ελέγχεται ικανοποιητική η στεγανότητα της κεντρικής αναστόμωσης και μεταφέρεται η λαβίδα αποκλεισμού περιφερικά επί της προθέσεως. Ακολούθως διατέμνονται οι κοινές λαγόνιες στο σημείο του διχασμού τους, τα δε σκέλη της πρόθεσης σε μήκος ανάλογο για την αναστόμωση. Διενεργείται μεταξύ τους τελικο – πλάγια αναστόμωση με ράμμα Prolene 4/0 και ραφή συνεχή. Προ της περατώσεως της αναστόμωσης διενεργείται flush. Σύγκλειση του ανευρυσματικού σάκου με Prolene 3/0 και του οπισθίου περιτοναίου με Vicryl 2/0. Επιμελής αιμόσταση και σύγκλειση του κοιλιακού τοιχώματος κατά στρώματα. Μετά το πέρας της επέμβασης ελέγχονται ικανοποιητικές οι σφίξεις στις κοινές μηριαίες, καθώς επίσης η θερμοκρασία και η χροιά του δέρματος στους άκρους πόδες». Επίσης, στο σχετικό με τη δεύτερη χειρουργική επέμβαση Πρακτικό Επέμβασης που υπογράφεται από τον Διευθυντή του Αγγειοχειρουργικού Τμήματος Α. Παπαγεωργίου, αναφέρονται τα ακόλουθα: «… ΠΡΟΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ: Θρόμβωση υπονεφρικού μοσχεύματος κοιλιακής αορτής … ΕΠΕΜΒΑΣΗ: Μασχολο – διμηριαία παράκαμψη με την χρήση συνθετικού μοσχεύματος … ΤΟΜΗ: α) Κάθετη μηροβουβωνική (Δε), Β) Κάθετη μηροβουβωνική (αρ), Γ) Εγκαρσία στην (αρ) μασχαλιαία χώρα πλησίον έκφυσης του δικεφάλου μυός. ΕΥΡΗΜΑΤΑ: Θρόμβωση υπονεφρικού μοσχεύματος κοιλιακής αορτής με επανασχηματισμό των κοινών μηριαίων αρτηριών από παράπλευρο δίκτυο αμέσως κάτωθεν του βουβωνικού συνδέσμου άμφω. ΠΟΡΕΙΑ: Μετά από την διάνοιξη του δέρματος και του υποδορίου ιστού στην (αρ) μασχαλιαία και την διάνοιξη του ελάσσονος θωρακικού μυός ανευρίσκεται και παρασκευάζεται σε μήκος περίπου 4 εκ. η (αρ) μασχαλιαία αρτηρία η οποία και διεκβάλλεται με ελαστικό tape. Ακολουθεί από τις μηροβουβωνικές τομές και την διάνοιξη δέρματος, υποδορίου και περιτονίας των μυών του μηρού η ανεύρεση και παρασκευή της (δε) και της (αρ) κοινής μηριαίας αρτηρίας σε μήκος περίπου 4 εκ. και μέχρι του διχασμού τους, οι οποίες και διεκβάλλονται με ελαστικό tape. Ακολούθως ανευρίσκονται, παρασκευάζονται και διεκβάλλονται με ελαστικό tape η επιπολής και η εν βάθει μηριαία αρτηρία άμφω. Μετά από γενικό ηπαρινισμό (5000 μονάδες ηπαρίνης bolus i.v.), τοποθετούνται αγγειοβαλβίδες αποκλεισμού και διενεργείται επιμήκης αρτηριοτομή της μασχαλιαίας αρτηρίας και επιμήκης αρτηριοτομή των κοινών μηριαίων αρτηριών πλησίον του διχασμού τους. Τοποθετείται συνθετικό διχαλωτό μόσχευμα (PTFE 8×6 mm) στην μασχαλιαία τομή και το άλλο άκρο του διεκβάλλεται υποδορίως στη (δε) μηροβουβωνική τομή. Ακολουθεί τελικο-πλάγια αναστόμωση του μοσχεύματος με την μασχαλιαία αρτηρία με συνεχή ραφή και ράμμα Prolene 5/0. Το άλλο άκρο του μοσχεύματος αναστομώνεται τελικο-πλάγια με την κοινή μηριαία αρτηρία με συνεχή ραφή και ράμμα Prolene 5/0. Προ του πέρατος των αναστομώσεων διενεργείται flush.