ΔΕΑ 699/2019

Αχρεώστητες παροχές – Αντίκειται στην αρχή της χρηστής διοίκησης η αναζήτηση από τον ασφαλιστικό οργανισμό περιοδικών ασφαλιστικών παροχών μετά την πάροδο εύλογου χρόνου από την είσπραξή τους, ο οποίος κρίνεται εκάστοτε αναλόγως των συνθηκών της συγκεκριμένης περίπτωσης και πάντως, ελλείψει αντίθετης ρητής διάταξης, δεν μπορεί να είναι μικρότερος των πέντε ετών, αν οι παροχές αυτές έχουν μεν καταβληθεί αχρεωστήτως από τον ασφαλιστικό οργανισμό, ο ασφαλισμένος, όμως, τις έχει εισπράξει καλοπίστως – Η αναζήτηση των παροχών αυτών επιτρέπεται μόνο εφόσον κριθεί ότι αυτός που έχει εισπράξει τα αναζητούμενα ποσά τελούσε κατά την είσπραξή τους σε δόλο έναντι του οργανισμού, η κρίση δε για τη συνδρομή του δόλου πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς – Αντίθετα, κατά την έννοια της αυτής διατάξεως, επιβάλλεται η αναζήτηση από το ΙΚΑ των ποσών αυτών αν το διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ της εισπράξεως και της αναζητήσεως είναι μικρό, εκτός αν αυτός που έχει εισπράξει παρανόμως, πλην καλοπίστως, τις χρηματικές ασφαλιστικές παροχές, έχει επικαλεσθεί και αποδείξει ότι η επιστροφή τους στο ΙΚΑ θα επιφέρει σε βάρος του απρόβλεπτες και δυσμενείς για τη διαβίωσή του συνέπειες –

Ο δόλος, που αποτελεί τη νομική βάση της αναζήτησης και που πρέπει να βεβαιώνεται με πλήρως αιτιολογημένη κρίση, πρέπει να συντρέχει στο πρόσωπο του εισπράξαντος, από τον οποίο αναζητείται κατ’ αρχήν η αχρεωστήτως καταβληθείσα παροχή – Ως δόλια ενέργεια νοείται και η εκ μέρους του ασφαλισμένου αποσιώπηση ουσιώδους πραγματικού γεγονότος που θεμελιώνει τη διακοπή της περαιτέρω καταβολής των χορηγούμενων παροχών – Η ως άνω ερμηνεία είναι σύμφωνη και προς το άρθρο 22 παρ. 5 του Συντ/τος, στο οποίο κατοχυρώνεται ο θεσμός της κοινωνικής ασφάλισης με γνώμονα την ασφαλιστική κάλυψη ολόκληρου του εργαζόμενου πληθυσμού της χώρας και την προστασία του ασφαλιστικού κεφαλαίου – Προσαύξηση λόγω οικογενειακών βαρών – Η προσαύξηση αυτή της σύνταξης, που αποτελεί πρόσθετη ασφαλιστική παροχή, χορηγείται για την ενίσχυση του οικογενειακού εισοδήματος των συνταξιούχων του ΙΚΑ που είναι ασθενέστεροι από οικονομική άποψη, τέτοιοι δε θεωρούνται καταρχήν οι έγγαμοι συνταξιούχοι των οποίων ο σύζυ-γος δεν εργάζεται ή δε λαμβάνει σύνταξη από το Δημόσιο, νπδδ ή ασφαλιστικό οργανισμό – Προκειμένου να χαρακτηριστεί κάποιος ως «διπλοσυνταξιούχος» πρέπει να έχουν εκδοθεί οι σχετικές συνταξιοδοτικές πράξεις και, συνεπώς, να έχουν καθορισθεί τα ποσά των συντάξεών του, δεν αρκεί δε για τον χαρακτηρισμό αυτό το γεγονός και μόνον ότι έχουν απλώς υποβληθεί οι σχετικές αιτήσεις περί συνταξιοδοτήσεως.

ThanasisΔΕΑ 699/2019