ΔΕΕ της 20.11.2025 – Αρχή Αναλογικότητας

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέθεσε ενώπιον του ΔΕΕ προσφυγή κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας, με αίτημα την αναγνώριση της παραβίασης των υποχρεώσεων που υπέχει δυνάμει των άρθρων 2 § 1 και 4 § 6 της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/958, υπό το πλαίσιο της παράλειψης: (α) να διασφαλίσει ότι τα εθνικά μέτρα μεταφοράς της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/958, σχετικά με τον έλεγχο αναλογικότητας πριν από τη θέσπιση νέας νομοθετικής κατοχύρωσης των επαγγελμάτων, στο εθνικό δίκαιο καλύπτουν όλα τα είδη φορέων που έχουν την αρμοδιότητα να ρυθμίζουν και/ή να προτείνουν τη νομοθετική κατοχύρωση των επαγγελμάτων, ήτοι μέτρα επαγγελματικών ενώσεων ή φορέων και πρωτοβουλίες που προέρχονται από εθνικά κοινοβούλια, συμπεριλαμβανομένων των βουλευτικών τροπολογιών και (β) να διασφαλίσει κάποιου είδους συστηματική ή τακτική επανεξέταση, σε βάθος χρόνου, της αναλογικότητας οποιασδήποτε νέας ή τροποποιημένης διάταξης που περιορίζει την πρόσβαση σε νομοθετικώς κατοχυρωμένα επαγγέλματα ή την άσκησή τους, μετά τη θέσπισή της. Κατά την κρίση του ΔΕΕ, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να διενεργούν αξιολόγηση της αναλογικότητας πριν από τη θέσπιση νέων ή την τροποποίηση υφιστάμενων νομοθετικών, κανονιστικών ή διοικητικών διατάξεων για τον περιορισμό της πρόσβασης σε νομοθετικώς κατοχυρωμένα επαγγέλματα ή της άσκησης των επαγγελμάτων αυτών. Σύμφωνα, δε, με την πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, η ύπαρξη παράβασης πρέπει να εκτιμάται σε συνάρτηση με την κατάσταση του κράτους μέλους όπως αυτή είχε κατά τη λήξη της ταχθείσας με την αιτιολογημένη γνώμη προθεσμίας και ότι οι επελθούσες στη συνέχεια μεταβολές δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη από το Δικαστήριο. Η επανεξέταση της αναλογικότητας εθνικού μέτρου που περιορίζει την πρόσβαση σε νομοθετικώς κατοχυρωμένα επαγγέλματα ή την άσκησή τους δεν θα πρέπει να βασίζεται μόνο στον στόχο αυτού του εθνικού μέτρου τη στιγμή της θέσπισής του, αλλά και στα αποτελέσματά του, τα οποία αξιολογούνται μετά τη θέσπισή του. Η εν λόγω αξιολόγηση της αναλογικότητας θα πρέπει να βασίζεται στις εξελίξεις που έχουν σημειωθεί στον τομέα του νομοθετικώς κατοχυρωμένου επαγγέλματος μετά τη θέσπιση του μέτρου. Το ΔΕΕ κατέληξε στην κρίση ότι η Ελληνική Δημοκρατία παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει του άρθρου 2 § 1 της Οδηγίας, σε συνδυασμό με το άρθρο 4 § 1 αυτής, ενώ, παραλείποντας να διασφαλίσει επανεξέταση, «σε βάθος χρόνου», της αναλογικότητας των νέων ή τροποποιημένων διατάξεων που περιορίζουν την πρόσβαση σε νομοθετικώς κατοχυρωμένα επαγγέλματα ή την άσκησή τους, μετά τη θέσπιση των εν λόγω διατάξεων, στο πλαίσιο της οποίας να λαμβάνονται δεόντως υπόψη τυχόν εξελίξεις που έχουν προκύψει μετά τη θέσπιση των διατάξεων αυτών, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει του άρθρου 4 § 6 της Οδηγίας.

ThanasisΔΕΕ της 20.11.2025 – Αρχή Αναλογικότητας
περισσότερα

ΔΕΑ 2820-2025

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Τμήμα 14ο Τριμελές

αποτελούμενο από τους Αικατερίνη Σταυρίδου, Πρόεδρο Εφετών Διοικητικών Δικαστηρίων, Παναγιώτη Δανιά και Αναστασία-Μαρία Πρωτογήρου (εισηγήτρια), Εφέτες Δ.Δ. και Γραμματέα τον Χρήστο Τσιώλη, δικαστικό υπάλληλο,

συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 22 Ιανουαρίου 2025 για να δικάσει τη με ημερομηνία κατάθεσης στο Πρωτοδικείο 9 Σεπτεμβρίου 2020 έφεση (Αριθμός Εισαγωγής στο Εφετείο: ΕΦ…/15.09.2020 έφεση,

ThanasisΔΕΑ 2820-2025
περισσότερα

ΔΕΑ 1141-2025 διορισμός Συντονιστή Διευθυντή ΕΣΥ site

Επιλογή και διορισμός τριών ιατρών σε θέσεις ειδικευμένων ιατρών του κλάδου ΕΣΥ επί θητεία, ειδικότητας Πνευμονολογίας – Φυματιολογίας, στο βαθμό του Συντονιστή Διευθυντή, για τις Πνευμονολογικές Κλινικές Νοσοκομείου, κατά παράλειψη του αιτούντος. Ο αιτών παραδεκτώς με το κρινόμενο κοινό δικόγραφο ζητεί την ακύρωση τριών αυτοτελών πράξεων διορισμού των ανωτέρω ιατρών, που είναι μεταξύ τους συναφείς, διότι ερείδονται στην ίδια απόφαση του Συμβουλίου Επιλογής και οι προβαλλόμενοι λόγοι ακύρωσης στηρίζονται κατ’ αρχήν στην ίδια νομική και πραγματική βάση.

ThanasisΔΕΑ 1141-2025 διορισμός Συντονιστή Διευθυντή ΕΣΥ site
περισσότερα

ΔΕΑ 636)2025 εκπαιδευτικοί προϋπηρεσία ιδιωτική εκπαίδευση

Εκπαιδευτικοί – Αρχές ισότητας και αξιοκρατίας – Μοριοδότηση προϋπηρεσίας εκπαιδευτικών στην Ιδιωτική Εκπαίδευση

Προκήρυξη ΑΣΕΠ 1ΓΕ/2023 για διορισμό μονίμων εκπαιδευτικών της Α/θμιας Εκπαίδευσης. Αντισυνταγματικότητα διατάξεων του ν. 4589/2019 και της Προκήρυξης που απαγορεύουν την προσμέτρηση, σε διαγωνιστικές διαδικασίες πρόσληψης εκπαιδευτικών στη Δημόσια Εκπαίδευση, των μορίων της προϋπηρεσίας τους σε ιδιωτικά σχολεία. Εφόσον η εκπαιδευτική προϋπηρεσία γενικώς αποτελεί κριτήριο επιλογής που συνάδει με τις αρχές της ισότητας και αξιοκρατίας, λαμβανομένων υπόψη της κατά το Σύνταγμα και το ν. 682/1977 συνάφειας της δημόσιας και ιδιωτικής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και της ταυτότητας των προσόντων των εκπαιδευτικών που υπηρετούν σ’ αυτές, καθώς και της αναγνώρισης της ιδιωτικής προϋπηρεσίας, σε ειδικές περιπτώσεις, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι αυτή, κατ’ αρχήν, ποιοτικά δεν διαφοροποιείται από την παρασχεθείσα σε δημόσια εκπαιδευτήρια, η καθ’ ολοκληρίαν μη μοριοδότηση, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4589/2019, κατά τη διαδικασία σύνταξης των πινάκων κατάταξης, της προϋπηρεσίας στην ιδιωτική εκπαίδευση, με μόνη εξαίρεση τις περιπτώσεις της απόλυσης λόγω κατάργησης της σχολικής μονάδας ή τμήματος ή λόγω καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, κατά την περ.ζ΄ της παρ.4 του άρθρου 61 του ν.4589/2019, παραβιάζει τις συνταγματικές αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας, οι οποίες διέπουν την απασχόληση στη δημόσια υπηρεσία και υπερακοντίζει τον σκοπό του νόμου, που έγκειται στον διορισμό στη δημόσια εκπαίδευση των πλέον άξιων και έμπειρων από τους υποψήφιους, ώστε να εκπληρωθεί με τον λυσιτελέστερο τρόπο η εκ του άρθρου 16 παρ.2 του Συντάγματος κρατική υποχρέωση προς παροχή παιδείας υψηλού επιπέδου. Μόνη η διαφοροποίηση στον τρόπο προσλήψεως των ιδιωτικών εκπαιδευτικών, δεν αποτελεί επαρκές αιτιολογικό έρεισμα της μη αναγνωρίσεως της προϋπηρεσίας αυτών, δοθέντος ότι πρόκειται για κριτήριο το οποίο δεν συνάπτεται με την ικανότητα των υποψηφίων να ασκήσουν εκπαιδευτικό έργο. Δεκτή η αίτηση ακυρώσεως. Ακυρώνεται ο οριστικός αξιολογικός πίνακας της Προκηρύξεως ΑΣΕΠ 1ΓΕ/2023 κατά το μέρος του που παραλείπει τους αιτούντες.

ThanasisΔΕΑ 636)2025 εκπαιδευτικοί προϋπηρεσία ιδιωτική εκπαίδευση
περισσότερα

ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ Α.Π. 5/2024

ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΕΩΣ ΣΥΜΒΑΣΙΟΥΧΩΝ ΟΤΑ ΙΔΑΧ – ΠΡΟΣΜΕΤΡΗΣΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΝΥΘΕΝΤΟΣ ΧΡΟΝΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Για τη μισθολογική κατάταξη τέως συμβασιούχων (έργου ή ορισμένου χρόνου), οι οποίοι συνδέθηκαν εν τέλει με τους Ο.Τ.Α., αλλά και το Δημόσιο γενικότερα, με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ, κατόπιν δικαστικών αποφάσεων ή δικαστικού συμβιβασμού, δεν προσμετράται και ο διανυθείς χρόνος εκτός υπηρεσίας, δηλαδή μεταξύ των συμβάσεων ή των δικαστικών αποφάσεων, αλλά μόνο ο πραγματικά διανυθείς χρόνος στην υπηρεσία, είτε στα πλαίσια σύμβασης έργου ή εργασίας ορισμένου χρόνου είτε εν τοις πράγμασι, υπό την προϋπόθεση ότι, στη δεύτερη περίπτωση, ο μισθωτός εξακολούθησε να παρέχει τις υπηρεσίες του στους ανωτέρω φορείς, απασχολούμενος κατά το σύνηθες δημοσιοϋπαλληλικό ωράριο, εντός του χώρου της δημόσιας υπηρεσίας και με την άμεση εποπτεία της υπηρεσίας, λαμβάνοντας αμοιβή ανάλογη εκείνης των προσλαμβανομένων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου. Παραπέμπει [6 έως 11, 28 Ν. 4024/2011, 28 παρ. 1 Ν. 4369/2016, 7 παρ.1, 6 παρ.4, 10 παρ. 1, 35 Ν. 4354/2015]

ThanasisΟΛΟΜΕΛΕΙΑ Α.Π. 5/2024
περισσότερα

ΔΠΠ Π33/2025 Αλλαγή φορολογικής κατοικίας

Φορολογική κατοικία, αλλαγή της. Για τη θεμελίωση της φορολογικής εξουσίας ενός κράτους απαιτείται η ύπαρξη επαρκούς συνδετικού στοιχείου του φορολογουμένου με αυτό. Σύμφωνα με το διεθνές φορολογικό δίκαιο, στο κράτος κατοικίας εναπόκειται κατ’ αρχήν να φορολογεί συνολικώς τον υποκείμενο στον φόρο, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία που είναι συμφυή με την προσωπική και οικογενειακή του κατάσταση. Μόνον αν, κατά την εθνική νομοθεσία εκάστου συμβαλλόμενου κράτους, το πρόσωπο υπόκειται σε φορολογία σε αυτό και, κατά συνέπεια, θεωρείται κάτοικος αμφοτέρων των συμβαλλομένων κρατών, ανακύπτει ανάγκη διευθέτησης περίπτωσης διπλής κατοικίας και άρσης σύγκρουσης της φορολογικής εξουσίας των εμπλεκόμενων κρατών, με την εφαρμογή των κριτηρίων της μεταξύ τους συναφθείσας σύμβασης αποφυγής διπλής φορολογίας, η οποία, ακολουθώντας, κατά κανόνα, το πρότυπο σύμβασης του Ο.Ο.Σ.Α. (άρθρο 4), προβλέπει, σε τέτοιες περιπτώσεις, ότι το πρόσωπο θεωρείται κάτοικος μόνον του κράτους, στο οποίο διαθέτει, κατά τη διατύπωση του ως άνω προτύπου στις γλώσσες εργασίας του Ο.Ο.Σ.Α. (αγγλική και γαλλική), «permanent home available to him» ή «foyer d’ habitation permanent», μόνιμη, δηλαδή, κατοικία. Στην περίπτωση, εξάλλου, που διαθέτει τέτοια και στα δύο κράτη, η σύμβαση προβλέπει ότι θεωρείται κάτοικος του κράτους, με το οποίο διατηρεί στενότερους προσωπικούς και οικονομικούς δεσμούς (κέντρο ζωτικών συμφερόντων) («closer personal and economic relations-centre of vital interests», «liens personnels et économiques les plus étroits – centre des intérêts vitaux»). Ελλείψει συνδρομής των προϋποθέσεων αυτών, ακολουθούν, περαιτέρω ιεραρχούμενα, άλλα κριτήρια.

ThanasisΔΠΠ Π33/2025 Αλλαγή φορολογικής κατοικίας
περισσότερα

ΔΕΑ 977)2024 διορισμός ιατρού ΕΣΥ

ΔΕΑ 977/2024

Διορισμός ιατρού ΕΣΥ. Σύνθετη διοικητική ενέργεια της πλήρωσης της θέσης. Μη νομιμοποίηση Διοίκησης 1ης Υγειονομικής Περιφέρειας Αττικής. Μικτό σύστημα επιλογής. Βεβαίωση εκπλήρωσης της υποχρέωσης υπηρεσίας υπαίθρου ν.δ/τος 67/68 ή νόμιμης απαλλαγής. Ισχυρισμός, που δεν είχε προβληθεί με την ένσταση που υπέβαλε ο αιτών κατά της εισήγησης του εισηγητή, απαραδέκτως προβάλλεται το πρώτον με την κρινόμενη αίτηση. Βαθμολόγηση της προϋπηρεσίας των υποψηφίων για θέσεις Επιμελητών Β΄.

ThanasisΔΕΑ 977)2024 διορισμός ιατρού ΕΣΥ
περισσότερα

ΔΕΕ Ανεξαρτησία δικαστών

Προδικαστική παραπομπή – Άρθρο 19, παράγραφος 1, δεύτερο εδάφιο, ΣΕΕ – Αποτελεσματική δικαστική προστασία στους τομείς που διέπονται από το δίκαιο της Ένωσης – Ανεξαρτησία των δικαστών – Δικαστήριο που έχει προηγουμένως συσταθεί νομίμως – Δίκαιη δίκη – Υπηρεσία καταχώρισης δικαστικών αποφάσεων – Εθνική ρύθμιση η οποία προβλέπει τον ορισμό αρμόδιου για την καταχώριση δικαστή στα δευτεροβάθμια δικαστήρια, ο οποίος έχει, στην πράξη, την εξουσία να αναστέλλει τη δημοσίευση δικαστικής απόφασης, να δίνει οδηγίες στους δικαστικούς σχηματισμούς και να ζητεί τη σύγκληση σύσκεψης τομέα – Εθνική ρύθμιση η οποία προβλέπει την εξουσία των συσκέψεων τομέα ή των συσκέψεων του συνόλου των δικαστών ενός δικαστηρίου να διατυπώνουν δεσμευτικές “νομικές θέσεις”, μεταξύ άλλων και για υποθέσεις για τις οποίες έχει ήδη ολοκληρωθεί η διάσκεψη

ThanasisΔΕΕ Ανεξαρτησία δικαστών
περισσότερα

ΔΕΤρ. 64-2024 – Κινητικότητα & Ποσόστωση υπαλλήλων σε Δήμους

Διοικητικό Εφετείο Τρίπολης Α64/2024

Κινητικότητα ν. 4440/2016, Ποσόστωση υπαλλήλων σε Δήμους.
Το πρακτικό της Τριμελούς Επιτροπής Αξιολόγησης Υποψηφίων Κινητικότητας πρέπει να είναι ειδικά αιτιολογημένο και να περιλαμβάνει συγκριτική αξιολόγηση των υποψηφίων με βάση τα κριτήρια του νόμου (άρθρο 7 παρ. 3 του ν. 4440/2016), δηλαδή τη συνάφεια των τυπικών και ουσιαστικών τους προσόντων με την προκηρυσσόμενη θέση, τις εκθέσεις αξιολόγησης, την εμπειρία στην άσκηση αντίστοιχων καθηκόντων και κάθε στοιχείο από το προσωπικό μητρώο του υπαλλήλου, που καταδεικνύει την καταλληλότητά του για τη συγκεκριμένη θέση.

ThanasisΔΕΤρ. 64-2024 – Κινητικότητα & Ποσόστωση υπαλλήλων σε Δήμους
περισσότερα

ΔΠΑ 6184-2024 νοσήλια εξωτερικού

Απόδοση των δαπανών νοσηλείας στο εξωτερικό ασφαλισμένου φορέα ασφάλισης, του οποίου οι υποχρεώσεις παρακολουθούνται από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., τελεί, κατ’ αρχήν, υπό την προϋπόθεση ότι η νοσηλεία αυτή θα έχει εγκριθεί προηγουμένως από το αρμόδιο όργανο του Οργανισμού και εφόσον διαπιστωθεί ότι ο ασφαλισμένος πάσχει από σοβαρό νόσημα το οποίο δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί στην Ελλάδα, είτε γιατί δεν υπάρχουν τα κατάλληλα επιστημονικά μέσα, είτε γιατί δεν εφαρμόζεται η ειδική ιατρική μέθοδος διάγνωσης και θεραπείας που απαιτείται, είτε γιατί η περίπτωσή του δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί έγκαιρα στην Ελλάδα και η τυχόν καθυστέρηση της αντιμετώπισής της, θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του. Περαιτέρω, για την έγκριση της νοσηλείας στο εξωτερικό απαιτείται προηγούμενη γνωμάτευση της αρμόδιας Ειδικής Υγειονομικής Επιτροπής σχετικά με τα ιατρικής φύσεως θέματα, όπως την δυνατότητα αντιμετώπισης του περιστατικού στην Ελλάδα και εν γένει την ανάγκη νοσηλείας στην αλλοδαπή, τη χώρα νοσηλείας, την πιθανή διάρκεια αυτής, το μέσο μετάβασης, την ανάγκη συνοδού, την επείγουσα ανάγκη μεταφοράς του ασφαλισμένου στην αλλοδαπή για την άμεση αντιμετώπιση της περίπτωσής του κ.λπ. Εξάλλου, το υγειονομικό όργανο προκειμένου να γνωματεύσει για την ανάγκη ή μη της νοσηλείας του ασθενούς στο εξωτερικό, επιβάλλεται να αξιολογήσει την πάθηση, εν όψει και των ειδικότερων χαρακτηριστικών που εμφανίζει σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση και την εν γένει κατάσταση του ασθενούς και να εξετάσει αν υπάρχει στην Ελλάδα το εξειδικευμένο προσωπικό και τα αναγκαία τεχνικά μέσα για την, κατά το επιστημονικώς εφικτό, σωστή διάγνωση και αποτελεσματική θεραπεία της νόσου, κατά συνεκτίμηση και των ουσιωδών ισχυρισμών που τυχόν προβάλλει ο ενδιαφερόμενος και των προσκομιζόμενων σχετικών δικαιολογητικών. Εάν τελικώς, κατά την κρίση του αρμοδίου οργάνου, η πάθηση του ασφαλισμένου δύναται να αντιμετωπισθεί επιτυχώς σε νοσηλευτικά ιδρύματα της ημεδαπής οφείλει να τα μνημονεύσει στη γνωμάτευσή του και δεν επιβάλλεται να αναφέρει συγκεκριμένα παραδείγματα επιτυχούς αντιμετωπίσεως παρόμοιων περιστατικών, ούτε ονόματα ιατρών που μπορούν να αντιμετωπίσουν τέτοια περιστατικά. Η γνωμάτευση αυτή, εφόσον αιτιολογείται ειδικώς και επαρκώς, είναι δεσμευτική για τα ασφαλιστικά όργανα και το τυχόν επιλαμβανόμενο στη συνέχεια διοικητικό δικαστήριο, ως προς τα ιατρικής φύσεως ζητήματα. Οι Υγειονομικές Επιτροπές με τις γνωματεύσεις τους υποχρεούνται να παρέχουν απάντηση, θετική ή αρνητική, στο ερώτημα που τους απευθύνεται από το διοικητικό δικαστήριο, η οποία να είναι απαλλαγμένη αμφιβολιών ή ασαφειών, η δε παράλειψη της απάντησης ή η τυχόν έλλειψη στοιχείων, εφόσον δεν δικαιολογείται από αντικειμενικές συνθήκες, δεν μπορεί να αποβεί σε βάρος του ασφαλισμένου. Εξάλλου, αν η Υγειονομική Επιτροπή εκδώσει εκ νέου μη προσηκόντως αιτιολογημένη γνωμάτευση, το διοικητικό δικαστήριο έχει δύο δυνατότητες: είτε να αναπέμψει για μία ακόμη φορά την υπόθεση ενώπιον της αρμόδιας Υγειονομικής Επιτροπής είτε να κρίνει το ίδιο επί του αιτήματος του ασφαλισμένου, αφού προηγουμένως εκφέρει κρίση επί των ως άνω ιατρικής φύσεως θεμάτων, χρησιμοποιώντας τα προς τούτο πρόσφορα αποδεικτικά μέσα, προκειμένου να παρασχεθεί στον ασφαλισμένο η κατά το άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος έγκαιρη, πλήρης και αποτελεσματική έννομη προστασία.

ThanasisΔΠΑ 6184-2024 νοσήλια εξωτερικού
περισσότερα